Türkiye’de 1 Mayıs Personel Bayramı birinci kere 1923’te kutlandı. 1 Mayıs 1977’de İstanbul Taksim Meydanı’ndaki kutlamalar sırasında 34 kişi hayatını kaybetti, 136 kişi yaralandı. Sonraki yıllarda 1 Mayıs günleri daima sancılı geçti. Bilhassa İstanbul Taksim’de kutlama aktifliklerine müsaade verilmemesi nedeniyle olaylar çıktı, gözaltılar yaşandı. 2008’de ise Emek ve Dayanışma Günü olarak kutlanması kabul edildi. 22 Nisan 2009 tarihinde TBMM’de kabul edilen yasa ile de 1 Mayıs, resmi tatil ilan edildi. İstanbul’daki kutlamaların adresi olan Taksim’de 1 Mayıs kutlamasına 2010 yılında müsaade verildi. 2011 ve 2012 yıllarında da anmanın adresi Taksim Meydanı oldu.
AKP bu afişi bastırıp Taksim’deki 1 Mayıs’ı bu türlü kutlamıştı.
AYM KARARINA RAĞMEN
Ancak 2013’te Taksim tekrar yasaklandı. AYM, 2014 ve 2015 yıllarında 1 Mayıs’ın işçilere kapatılmasının toplanma özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. Erdoğan 1 Mayıs’ın çalışanlara açılmasından sonra şunları söylemişti: “1 Mayıs 2010, Türkiye’nin nasıl değiştiğinin, olgunlaştığının, tabularını nasıl yıktığının, statükoyu nasıl aştığının, tahrik ve provokasyon dehşetlerinden nasıl sıyrıldığının somut bir abidesidir. Türkiye, bu görünüm, bu bayram havası için tam 32 yıl beklemek zorunda kaldı. Dün 32 yıl sonra bu nihayet gerçekleşti, Türkiye nihayet bunu başardı. Taksim’deki dostluk, kardeşlik ve dayanışma tablosu, Türkiye’nin çetelerle çabasının bir yapıtıdır aslında. Yakın tarihte uygulamaya konan senaryoların tamamı bugün sorgulanıyor, gün yüzüne çıkıyor. Tahminen Taksim’in 32 yıl kapalı kalmasını sağladınız lakin nihayetinde Türkiye, Taksim’de çalışanla, memuruyla kucaklaşıyor.”
DÜNYADA 135 YILDIR KUTLANIYOR
1 Mayıs Emekçi ve İşçiler Bayramı, emekçi ve işçiler tarafından tüm dünyada birlik, dayanışma ve haksızlıklarla uğraş günü olarak kutlanıyor. 1 Mayıs, birinci kere 1856 yılında Avustralya’nın Melbourne kentinde ortaya çıktı.Taş ve inşaat emekçileri, günde 8 saatlik iş günü için parlamento binasına yürüyüş düzenlediler. 1886 yılında ise ABD’de personel sendikaları önderliğinde günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bırakma hareketi gerçekleştirildi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889’da toplanan İkinci Enternasyonal’de Fransız bir personel temsilcisinin teklifiyle 1 Mayıs günün tüm dünyada “Birlik, Çaba ve Dayanışma Günü” olarak kutlanmasına karar verildi. Vakitle 8 saatlik iş günü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 Mayıs böylelikle personellerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı.
İSTANBUL’DA OHAL!
Valilik 1 Mayıs kutlamaları için Taksim’e gidiş olmasın diye inanılmaz tedbirler aldı. 42 güzergaha kilit vuruldu.
Taksim’de kutlamalara bu yıl da müsaade vermeyen İstanbul Valiliği, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü nedeniyle alınan inanılmaz tedbirleri duyurdu. 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nün ‘Bayram’ havasında kutlanabilmesi emeliyle…” diyerek duyurduğu harika önlemler milyonlarca vatandaşın seyahat hakkını engelleyecek. Çok sayıda toplu ulaşım çizgisi iptal edildi, cadde ve sokaklar da trafiğe kapatıldı.
VAPURLA AVRUPA’YA GEÇİŞ YOK
Buna nazaran pek çok hatta, otobüs, tramvay, metro ve deniz seferleri yapılmayacak. Yüze yakın cadde 04.00’ten itibaren trafiğe kapatılacak. Deniz ve raylı sistem ulaşımındaki kısıtlama 05.30 prestijiyle başlayacak. Anadolu yakasından Avrupa yakasına, Beşiktaş-Kabataş-Karaköy-Eminönü iskelelerine yolcu taşınmayacak. Yenikapı-Hacıosman metrosu Vezneciler Levent, M11 Kağıthane Yıldız ortası ulaşım yapılmayacak. Kabataş-Taksim Füniküler seferleri durdurulacak. Kabataş tramvayı Topkapı -Kabataş ortası yolcu taşımayacak. Alibeyköy tramvayının son durağı Cibali olacak. Çok sayıda İETT seferi durdurulacak. Anadolu yakasından Avrupa yakasına pek çok noktadan yolcu taşınamayacak. Marmaray-Sirkeci istasyonu çift taraflı ulaşıma kapatılacak. Çalışanların, 1 Mayıs günü işe nasıl gidip-geleceği bilinmeyen. Ayrıyeten OHAL’i andıran uygulamalar toplumsal medyanın da gündemine oturdu. Çok sayıda kullanıcı, kapsamı artırılan seyahat kısıtlamasına reaksiyon gösterdi.
Gözler Saraçhane’de
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nde emek-meslek örgütleri, siyasi partiler ve demokratik kitle örgütlerinin davetiyle ülkenin dört bir yanında mitingler düzenlenecek. İçişleri Bakanlığı’nın İstanbul’da uyguladığı Taksim yasağına karşı Saraçhane ve Beşiktaş’a davet yapıldı. Buna nazaran: DİSK, Türk Dişhekimleri Birliği, CHP, TİP, TKP bugün saat 10’da Saraçhane ve Beşiktaş’ta toplanacak. TKP, 1 Mayıs davetini yinelediği bir açıklama yayınladı. “Türkiye Komünist Partisi, 1 Mayıs sabahı saat 9.30’da Taksim’e yürümek üzere Saraçhane’de, Atatürk Bulvarı, Eti Maden Misafirhanesi’nin önünde toplanacaktır.” diyerek Taksim yasağına uymayacağını belirtti. Ankara’da 1 Mayıs Personel Bayramı, Tandoğan Meydanı’nda kutlanacak. DİSK, KESK, TMMOB, ATO ve ADO tarafından yapılan davet ile saat 12.00’de AKM önünden yürüyüşe başlanacak ve 13.30’da ise Tandoğan Meydanı’nda miting başlayacak. İzmir’de adres ise Gündoğdu Meydanı… İşçiler 13.00’te miting düzenleyecek.
Taksim Meydan’ı bariyerlerle kapatıldı.
‘Yasaklardan mecburi düzenlemeye gittik!’
İBB, İstanbul Valiliği’nin, Anayasa Mahkemesi’nin “hak ihlali” kararına karşın Taksim Meydanı’nı, 1 Mayıs kutlamalarına yasak getirmesine yönelik açıklama yaptı… Valiliğin aldığı “yasak” kararına dikkat çekilerek toplu ulaşımda zarurî düzenleme yapıldığı belirtildi. Şunlar kaydedildi: “İETT, metrobüs çizgisinde Çağlayan-Mecidiyeköy ve Zincirlikuyu duraklarında yolcu indirme ve bindirme yapamayacak. Kapatılacak yollar sebebiyle oluşabilecek yoğunlukları bertaraf etmek gayesiyle 520 ek sefer için 65 araç hazırda bekleyecek. Toplu ulaşım araçları, İstanbulkart sahiplerine fiyatsız olacak.”
Vali Gül: İstanbul için yasal bir talep olmadı
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü öncesi İstanbul Valisi Davut Gül, Taksim’de incelemelerde bulundu. İşçiler için yeniden kapatılan Taksim konusunda Gül şöyle konuştu: “İstanbul’da 40 tane toplantı ve şov yapılabilecek yasal meydanımız var. Şimdiye kadar bunlarla ilgili bir müracaat olmadı. Olmayınca da yasa dışı şovlar ile ilgili çeşitli davetler var. Taksim başta olmak üzere bu 40 alanın dışındaki yerlerde rastgele bir yasa dışı şova, toplantıya müsaade vermiyoruz, veremiyoruz. Trafik manasında bir problem yaşanacak. Bu türlü olmasını biz de istenmezdik.”
Gazetecilere özgür ve inançlı çalışma ortamı sağlansın
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), bugün 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü nedeniyle bir davette bulundu. TGC, aktiflikleri takip edecek basın işçisi gazetecilerin çalışma ve can güvenliğinin sağlanmasını istedi. Açıklamada şu görüşler yer aldı: “Gazetecilere özgür bir çalışma ortamı sağlanmasını talep ediyoruz. Bu yıl bir birinci yaşanmasını, gazetecilerin gözaltına alınmadan vazifelerini tamamlamaları konusunda İçişleri Bakanlığı’ndan ve İstanbul Valiliği’nden gerekli hassasiyeti bekliyoruz.” Çağdaş Gazeteciler Derneği de (GGD) emeklerini savunmak, seslerini duyurmak için bugün bir ortaya geleceklerini duyurdu.
