Merkez Bankası’nın (TCMB) bugün açıkladığı 2023 yılı Aralık ayına ait ‘ödemeler istikrarı istatistikleri’nde dikkat çeken ayrıntılardan biri de Türklerin yurt dışında yaptığı seyahat harcamaları oldu.
Yurt içi yerleşikleirn yurt dışı seyahat harcamalarını tabir eden ‘seyahat giderleri’ kalemi, 2023’te bir evvelki yıla nazaran yüzde 64,2’lik artışla 6 milyar 653 milyon dolara yükseldi. Bu sayı, tüm vakitlerin tepesi olarak kayıtlara geçti.
2015’te 5 milyar 368 milyar dolara kadar ulaşan bu kalem, sonraki yıllarda kur artışlarının da tesiriyle azalmış ve 2019’da 4 milyar 110 milyon dolara kadar gerilemişti. Pandemi tesiriyle 2020’de 1 milyar 40 milyon dolar ile 25 yılın tabanını gören bu sayı, 2021’de 1 milyar 650 milyon dolar, 2022’de 4 milyar 53 milyon dolar olmuştu.
TÜİK’in 31 Ocak’ta açıkladığı ve yurt içinde ikamet edip öteki ülkeleri ziyaret eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının harcamalarından oluşan turizm masrafı, 2023’te bir evvelki yıla nazaran yüzde 65,3’lük artışla 7 milyar 69 milyon dolar olmuştu. Bunun 5 milyar 916 milyon 935 bin dolarını ferdî, 1 milyar 151 milyon 967 bin dolarını ise paket çeşit harcamaları oluşturmuştu.
TÜİK’e nazaran, yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı bir evvelki yıla nazaran yüzde 52,3 artarak 11 milyon 67 bin 359 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 639 dolar olarak gerçekleşti.
Yurt dışı yerleşikilerin Türkiye ziyaretleri kapsamında elde edilen seyahat gelirleri ise 2023’te bir evvelki yıla nazaran yüzde 15,2’lik artışla 47 milyar 677 milyon dolara yükseldi.
Turizm sarfiyatları, TÜİK tarafından yürütülmekte olan “Vatandaş Giriş Anketi” sonuçlarından elde ediliyor. Üçer aylık periyotlar itibariyle yapılan anket çalışmasında, yurt dışı ülkeleri ziyaret edip Türkiye’ye giriş yapan yurt içi yerleşiklerin yurt dışında yaptıkları harcamaların saptanması amaçlanıyor.
TCMB’nin ödemeler istikrarı istatistiklerinde yer verdiği seyahat bilgileri, Dünya Turizm Örgütü’nün turizm istatistikleri metodolojisinde yaptığı değişikliklerin bir sonucu olarak TÜİK’in yayımladığı turizm istatistiklerinden içerik olarak farklılaşıyor.
YURT DIŞI GAYRİMENKULDE DE REKOR
TCMB bilgilerine nazaran, yurt içi yerleşiklerin yurt dışındaki direkt yatırımlarında “gayrimenkul faaliyetleri” yatırımları alt kalemi 2023’te bir evvelki yıla nazaran yüzde 163,7’lik artışla 2 milyar 86 milyon dolar ile rekor kırdı.
Türklerin yurt dışı gayrimenkul yatırımı 2020’de 282 milyon dolar, 2021’de 526 milyon dolar, 2022’de 791 milyon dolar olmuştu.
Türklerin yurt dışı gayrimenkul yatırımlarının ülkelere nazaran dağılımı TCMB bilgilerinde yer almıyor lakin Türklerin genel yurt dışı direkt yatırımlarının ülke kırılımına ulaşmak mümkün.
Gayrimenkul yatırımı artarken, Yunanistan’a 2021’de 21 milyon dolar, 2022’de 52 milyon dolar olan Türklerin direkt yatırımının 2023’te 203 milyon dolara yükselerek dörde katlanması dikkat çekti.
Yunanistan üzere Türklerin gayrimenkul alımı yoluyla altın vize müracaatlarında öne çıkan Portekiz’de de kelam konusu direkt yatırım sayısının 2022’de 13 milyon dolarken 2023’te 159 milyon dolara yükselmesi dikkat çekti.
Türklerin direkt yatırımlarında 2022’den 2023’e İtalya 26 milyon dolardan 112 milyon dolara, İspanya 39 milyon dolardan 89 milyon dolara, İngiltere 211 milyon dolardan 513 milyon dolara yükseldi.
