Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Meclis Başkanlığı’na sunuldu.
Buna nazaran, mesleğe kabul müracaatlarında, yabancı lisan yeterliliğini belirlemeye yönelik imtihan ÖSYM’ce yapılacak. ÖSYM tarafından imtihan takvimine alınmayan lisanlarda ise konusunda uzman ve tarafsız kuruluşlarca imtihan yapılabilecek.
Mesleğe kabul şartlarının tümünü yerine getirenler, Bakanlığın talebiyle konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan mesleğe kabul imtihanında başarılı oldukları yabancı lisanda turist rehberi olmaya hak kazanacak.
Mesleğe kabul şartlarını yerine getirip, yalnızca yabancı lisan yeterlilik dokümanı şartını yerine getiremeyenler ise Bakanlığın talebiyle konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan mesleğe kabul imtihanında başarılı olmaları halinde, katıldıkları uygulama seyahatine bağlı olarak bölgesel yahut ülkesel Türkçe turist rehberi olmaya hak kazanacak.
ÇİNCE DÜZENLEMESİ
Çince başta olmak üzere belirlenecek Uzak Doğu lisanlarındaki adaylar için üniversitelerin turist rehberliği kısımlarının ön lisans, lisans yahut yüksek lisans programlarından mezun olmak yahut üniversitelerin turist rehberliği kısmı dışındaki öteki kısımlarından en az lisans seviyesinde mezun olanlar için, turizm kesiminin muhtaçlıkları da dikkate alınarak belirlenen lisanlarda, gerektiği hallerde belirlenen bölgelerde, ülkesel yahut bölgesel turist rehberliği eğitim programını bitirme kuralı aranmayacak.
Üniversitelerin sanat tarihi ve arkeoloji kısımlarından lisans mezunları için turist rehberliği eğitim programına katılma kaidesi aranmayacak. Bu şahıslar, belirtilen başka şartları yerine getirerek, yönetmelikle belirlenen metot ve temeller çerçevesinde yapılan en az 100 saatlik eğitim programı ile uygulama gezisini muvaffakiyetle tamamlamalarıyla başarılı oldukları yabancı lisanda, katıldıkları uygulama seyahatine bağlı olarak bölgesel yahut ülkesel turist rehberi olmaya hak kazanacak.
YABANCI LİSAN YETERLİLİK MÜHLETİ 5 YIL
Teklife nazaran, yabancı lisan yeterliliğinin müddeti, imtihan tarihinden itibaren 5 yıl olacak. Bu müddetin sonunda yeterliliğin tekrar belgelendirilmesi mecburî olacak. Yabancı lisan yeterliliğinin belgelenmemesi halinde bu bireyler, Türkçe turist rehberi olarak mesleklerini icra edebilecek. Yabancı lisan yeterliliğini belgelemeleri halinde ise yine başarılı oldukları lisanda turist rehberi olmaya hak kazanacaklar.
Mesleğe kabul başvurusu Bakanlığa yapılacak. Bakanlık, 30 gün içinde gerekli incelemeleri yaparak, başvuruyu kabul ettiği takdirde ruhsatname düzenleyecek, reddedilen müracaatlar da münasebeti ile birlikte müracaat sahibine bildirecek.
Mesleğe kabul şartlarını taşımamalarına karşın mesleğe kabul edilmiş olanlar, mesleğe kabulü engelleyen bir cürümden karar giyenler ile mesleğe mani hali ortaya çıkanlar Bakanlık kararıyla meslekten çıkarılacak.
Turist rehberliği, yalnızca çalışma kartında belirtilen yabancı lisanlarda hukuka ve meslek etik unsurlarına uygun icra edilecek.
MESLEKTEN ÇIKARMA CEZASI
Teklifle turist rehberlerine uygulanacak disiplin cezalarına ait düzenlemeler de getiriliyor.
Bu kapsamda kelam konusu fiilin 5 yıl içinde 2 kere işlenmesi halinde meslekten süreksiz men cezası, 3 kere işlenmesi durumunda ise meslekten çıkarma cezası uygulanacak.
Teklife nazaran, turist rehberi fiyatları, mesleğin Türkçe icra edilmesi halinde, belirlenen taban fiyatın yüzde 70’inden az olmamak üzere Bakanlık tarafından belirlenecek ve ilan edilecek.
Ruhsatname sahibi olmadan rehberlik hizmetinde bulunanlar hakkında, hizmet verilen kişi sayısı ve bölgenin özellikleri dikkate alınarak ilgili mülki yönetim amiri tarafından 25 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.
Turist rehberliği hizmetinin verilmesi sırasında, bu hizmeti alanların bilgisi ve onayı dışında alışveriş gayeli makul bir işletmeye gönderilmeleri karşılığında, rehberin kendisine yahut yönlendireceği bireye rastgele bir menfaat temin etmesi halinde turist rehberleri hakkında mülki yönetim amiri tarafından 25 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.
MESLEK KURULUŞLARINA GETİRİLEN YÜKÜMLÜLÜKLER
Kültür ve Turizm Bakanlığı, meslek kuruluşlarının ve iştiraklerinin her türlü iş, süreç, faaliyet ve hesaplarını müfettişler ve kontrolörler aracılığıyla gerektiğinde ve en geç 3 yılda bir mecburî olarak denetleme yetkisine haiz olacak.
Meslek kuruluşları, kontrol esnasında her türlü bilgiyi vermek ve belgeyi göstermekle yükümlü olacak.
Meslek kuruluşlarının organ üyeleri ile işçisi, vazifeleriyle ilgili hata teşkil eden fiil ve hareketlerinden ötürü kamu vazifelisi üzere cezalandırılacak.
Yükümlülüklerini yerine getirmeyen, belirtilen cürümlerden ötürü haklarında kovuşturmaya başlanan ya da yapılan kontrollerde vazifesi başında kalması sakıncalı görülen meslek kuruluşlarının çalışanı, Bakanlık müfettişinin teklifi üzerine 3 ay mühlet ile Bakanlık tarafından süreksiz olarak misyondan uzaklaştırılabilecek. Gerekli görülmesi halinde bir keze mahsus olmak üzere bu mühlet Bakanlık tarafından 3 ay daha uzatılabilecek.
Bu husus kapsamında vazifeden uzaklaştırılanlar, kontrol sırasında yahut kontrolün tamamlanmasından sonra Bakanlık kararıyla yahut haklarında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği ya da mahkumiyetlerine karar verilmediği takdirde vazifelerine dönecek.
Görevine iade edilenlerin uzaklaştırma müddeti boyunca yoksun kaldığı ödentileri, yasal faizleri ile birlikte istihdam edildikleri meslek kuruluşu tarafından ödenecek.
Milli güvenliğin, kamu sisteminin, cürüm işlenmesini yahut hatanın devamını önlemenin veya yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, birliklerin ve turist rehberleri odalarının organları Bakanlık tarafından faaliyetten men edilebilecek.
Faaliyetten men kararı 24 saat içinde misyonlu hakimin onayına sunulacak. Hakim, kararını 48 saat içinde açıklayacak. Aksi halde bu idari karar bizatihi yürürlükten kalkacak. Bakanlık, bu unsur kapsamında açılan davaları katılan sıfatıyla takip edebilecek.
Turist rehberliği niteliğindeki hizmet, faaliyet ve bunlara yönelik kontratlar yönetmelikle düzenlenecek.
TURİST REHBERLERİYLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER
Teklifle, turist rehberlerinin rehberlik kimlik kartlarını muhakkak şartlar dahilinde ruhsatname ile değiştirmelerine imkan sağlanıyor.
Turist rehberliği ruhsatnamesine sahip olan turist rehberleri ile rehberlik kimlik kartını ruhsatname ile değiştirenlerin, en geç 5 yıl içinde yabancı lisan yeterliliğine ait belgeyi getirmeleri zarurî olacak. Aksi takdirde Türkçe turist rehberi olarak mesleklerini icra edebilecekler. Yabancı lisan yeterliliğini belgeleyenler çalışma kartı alarak, yine başarılı oldukları lisanda mesleklerini icra edebilecek.
Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’nda yapılacak düzenlemeyle de temel gayesi tarihi ve turistik yerlerin tanıtılması olmayan faaliyetler sırasında turist rehber bulundurma yükümlülüğünün hududu değiştiriliyor.
Bununla birlikte müze ve ören yerlerinin tanıtılması faaliyetlerinde rehber bulundurma mecburiliği devam edecek.
Seyahat acentelerinin de müşterilerini bilgi ve onayları dışında alışveriş maksadıyla bir işletmeye göndermeleri karşılığında kendileri yahut yönlendirdikleri bireye menfaat temin etmeleri halinde evrakları iptal edilecek ve bunlar 5 yıl müddetle seyahat acenteliği yapamayacak.
Teklif, AKP’li milletvekilleri tarafından sunuldu.
