TÜİK ile piyasa fiyatları ortasındaki uçurum var
Seçimlerin akabinde TL’deki kıymet kaybının sürmesi, hükümetin vergi oranlarında keskin artışlara gitmesi ve akaryakıta gelen dev artırımlar sonrası enflasyonun temmuzda tepe yapması bekleniyordu.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bugün açıkladığı bilgilere nazaran, temmuzda aylık enflasyon yüzde 9,49 ile son 18 ayın tepesine yükselirken; yıllık enflasyon da yüzde 47,83 ile son 4 ayın en yüksek düzeyine çıktı.
Ancak son aylarda her türlü eser ve hizmette süren yüksek oranlı artırımlara karşın, TÜİK’in ‘fiyatı en çok artanlar’ listesindeki eserlerin artış oranlarının düşük kaldı.
TÜİK’in açıkladığı artış oranlarıyla piyasadaki gerçek artırım oranları ortasında 35 puanı aşan fark olması dikkat çekti.
MEYVE FİYATLARI YÜZDE 15 Mİ ARTTI YÜZDE 52 Mİ?
TÜİK’in temmuzda fiyatı en çok artan eserlerin listesindeki ikinci sıra yüzde 20,11 zerzevat oldu. Meyve fiyatları ise temmuzda aylık yüzde 15,65’lik artışla 10 eserlik artırım şampiyonları listesinin 9. sırasında yer aldı.
Ancak geçtiğimiz günlerde temmuz ayına ait açlık ve yoksulluk sonu verisini açıklayan Türk-İş, temmuzda üç eser dışında tezgâhlardaki tüm zerzevat eserlerinin zamlandığını, artırım oranın da ortalama yüzde 25 olduğunu açıklamıştı.
Temmuzda elma dışındaki tüm meyvelerin zamlandığının da duyurulduğu Türk-İş açıklamasında, ortalama bir kilo meyve fiyatının bir ayda 23 liradan 35 liraya fırladığı belirtilmişti.
Yani minimum fiyat görüşmelerinde emekçiyi temsil eden Türk-İş’e nazaran meyve fiyatları temmuzda aylık yüzde 52 zamlanırken, açıkladığı enflasyon sayılarıyla emekçiye yapılacak maaş artırımında belirleyici olan TÜİK, meyvenin temmuzda yüzde 15,65 zamlandığını söylüyor.
EKMEK EN AZ YÜZDE 33 ZAMLANMIŞTI AMA…
TÜİK bilgileriyle piyasadaki fiyatlar ortasındaki benzeri tezat tatil fiyatlarında, otobüs bileti, ilaç ve ekmek fiyatlarında da var.
Örneğin un fiyatları ve personellik masraflarındaki artış nedeniyle temmuz ayı prestijiyle ülke genelindeki çabucak her vilayette fırıncılar ekmek fiyatlarına büyük artırımlar yapmaya başladı.
Anadolu dahil olmak üzere çabucak hemen her vilayette en ucuz ekmek fiyatı bir ayda 5-6 liradan 7-7,5-8 TL’ye çıkarak yüzde 33’ten fazla zamlandı.
Ancak TÜİK’e nazaran ekmek fiyatlarındaki artış oranı temmuzda yüzde 14,40 ile sonlu kalmış durumda.
TOPLU TAŞIMAYA BÜYÜK ARTIRIM DA TÜİK VERİSİNE YANSIMADI
Benzer formda akaryakıt fiyatlarındaki dev artışlar sonrası temmuz başı prestijiyle AKP’li belediyeler de dahil olmak üzere ülke genelinde toplu ulaşıma büyük artırımlar gelmeye başladı.
Örneğin Konya’da 3 Temmuz prestijiyle tramvaya biniş fiyatları yüzde 60-88 aralığında zamlandı; bilet fiyatları öğrenciler için 2,50 TL’den 4 TL’ye, tam bilet ise 4,50 TL’den 8,50 TL’ye yükseldi. Ülke genelindeki belediyelerin en düşük artırım oranı ise yüzde 35 oldu. Toplu taşımanın şimdi zamlanmadığı vilayetlerde ise yeni fiyat listeleri ilerleyen günlerde aşikâr olacak.
Ancak TÜİK ise temmuzda en çok zamlanan 4. eser olarak listeye aldığı demiryolu ile kent içi yolcu nakliyatında artırım oranının aylık yüzde 17,68 olduğunu açıkladı.