AABD’de geçen yıldan bu yana sürat kesmeden devam eden işten çıkarmalar, şirketlerin verimliliği artırma ve maliyetleri düşürme uğraşları nedeniyle artmaya devam ediyor.
Enflasyon karşısında yükselen faiz oranları ve global ekonomik belirsizliklerin baskısı altındaki şirketler, “kemer sıkma” siyasetlerini sürdürüyor.
Daha az kaynakla daha fazlasını yapma amacındaki şirketler, işçi sayısını azaltırken verimliliğe odaklanıyor.
Şirketlerin yapay zeka ve otomasyona yönelmesi de işten çıkarma nedenleri ortasında gösteriliyor.
Yapay zeka heyecanı, şirketlerin kaynaklarını bu alanda ağırlaştırmasına ve iş güçlerinde otomasyonu artırmasına yol açıyor.
İŞTEN ÇIKARMALAR ŞUBATTA YÜZDE 9 ARTTI
Chicago merkezli global bir işe yerleştirme ve meslek geçişi firması olan Challenger, Gray&Christmas’ın datalarına nazaran, ABD’de işten çıkarılanların sayısı şubatta geçen yılın birebir periyoduna kıyasla yüzde 9 artarak 84 bin 638’e çıktı. Bu sayı geçen yıl mart ayından sonraki en yüksek düzey oldu.
Ülkede işten çıkarılanların sayısı geçen yıl bir evvelki yıla nazaran yüzde 98 artarak 721 bin 677’ye ulaşmıştı.
Teknolojiden imalata, finansal hizmetlerden perakendeye kadar pek çok bölümden şirket çalışan sayısında azalmaya giderken, işten çıkarmaların teknoloji bölümünde ağırlaşmaya devam ettiği görüldü. Challenger, Gray&Christmas bilgilerine nazaran, teknoloji bölümünde 12 bin 412’si şubat ayında olmak üzere bu yıl toplam 28 bin 218 kişi işten çıkarıldı.
Layoffs.fyi datalarına nazaran ise yılın başından bu yana 219 teknoloji şirketi 50 bin 841 çalışanın işine son verdi.
Uzmanlar, işten çıkarma dalgasının devam ettiğini ve şirketlerin agresif biçimde maliyetlerini düşürürken işçi gereksinimlerini kıymetli ölçüde tekrar şekillendiren teknolojik yenilikleri benimsediğini belirtti.
Teknoloji dalındaki işten çıkarmaların büyük ölçüde şirketlerin daha yalın ve verimli çalışmaya yönelik yeni gayretlerini yansıttığını lisana getiren uzmanlar, yeni yapay zeka araçlarının yavaş da olsa şirketlerin bu maksatlara ulaşmalarına yardımcı olmasını beklediğini tabir etti.
İŞ GÜCÜ PİYASASI GÜCÜNÜ KORUYOR
Ülkede işten çıkarmalar devam etmekle birlikte datalar iş gücü piyasasının gücünü koruduğuna işaret ediyor.
ABD’de istihdam artışı sürerken, işsizlik oranı geçen ay artış kaydetmiş olsa da düşük kalmaya devam ediyor.
ABD Çalışma Bakanlığı verilerine göre, ülkede tarım dışı istihdam şubat ayında 275 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
ABD’de tıpkı devirde işsizlik oranı ise yüzde 3,7’den yüzde 3,9’a yükseldi.
YENİDEN YAPILANMA VE YAPAY ZEKA GEREKÇESİ
Şirketlerin birden fazla işten çıkarma münasebeti olarak “yeniden yapılanma” planlarını gösteriyor.
Mağaza, ünite yahut fabrika kapanmaları ile maliyet düşürme de işten çıkarma münasebetleri ortasında öne çıkıyor.
İşten çıkarma münasebeti olarak ekonomik şartları ve piyasa şartlarını gösteren şirketler de mevcut.
Ayrıca şirketlerin işten çıkarma münasebeti olarak “yapay zekayı” göstermeleri dikkati çekti.
Google, Amazon, Twitch, eBay, Riot Games, Discord, Duolingo, Unity, Brex, Wayfair, Macy’s, Citigroup ve Blackrock, bu yıla işten çıkarma kararlarıyla başlayan şirketler ortasında yer alıyor.
Stellantis, Sony, Cisco, DocuSign, Estée Lauder, Expedia, Snap, Zoom, UPS, Levi’s ve Nike da işten çıkarma kararı alan şirketler ortasında bulunuyor.
İŞTEN ÇIKARMA DALGASINA DAHİL OLAN ŞİRKETLER
Otomobil üreticisi Stellantis, verimlilik ve maliyet optimizasyonu kapsamında ABD’de mühendislik, teknoloji ve yazılım ünitelerindeki çalışanlarının yüzde 2’sinin işine son verileceğini bildirdi.
Stellantis’ten yapılan açıklamada, araba sanayisinin dünya çapında gibisi görülmemiş belirsizliklerle ve artan rekabet baskılarıyla karşı karşıya kalmaya devam ettiği, şirketin verimliliği artırmak ve maliyet yapısını optimize etmek için kararlar almayı sürdürdüğü belirtildi.
ABD basınında çıkan haberlerde, işten çıkarmaların yaklaşık 400 çalışanı kapsadığı tabir edildi.
– Sony
Genel merkezi ABD’nin California eyaletinde bulunan, Sony’nin görüntü oyunu ve dijital cümbüş alanında faaliyet gösteren yan kuruluşu Sony Interactive Entertainment, global iş gücünün yüzde 8’ine karşılık gelen 900 çalışanını işten çıkarma planını duyurdu.
– Cisco
ABD merkezli ağ teknolojileri şirketi Cisco, yine yapılanma planı kapsamında global iş gücünü yaklaşık yüzde 5 azaltacağını açıkladı.
Cisco’dan yapılan açıklamada, yine yapılanma planıyla şirket tertibinin yine düzenlenmesi ve temel öncelikli alanlara daha fazla yatırım yapılmasının sağlanmasının hedeflendiği belirtildi.
– DocuSign
Dijital imza hizmeti sunan DocuSign, tekrar yapılanma kapsamında iş gücünü yüzde 6 azaltacağını duyurdu.
– Estee Lauder
Amerikan kozmetik şirketi Estee Lauder, yine yapılanma programı kapsamında global iş gücünü yüzde 3 ila yüzde 5 ortasında azaltacağını bildirdi.
İşten çıkarma kararı kozmetik devinin üç aylık devirde kar ile gelirinde düşüş olması ve yıllık kar kestirimini düşürmesi üzerine gelirken, işten çıkarmaların 3 bin 100 çalışanı etkileyeceği söz edildi.
– Expedia
Çevrim içi seyahat şirketi Expedia’nın “organizasyonel ve teknolojik dönüşümün” bir kesimi olarak yaklaşık 1500 çalışanını işten çıkaracağı bildirildi.
– Fisker
Elektrikli araç startupı Fisker, çalışanlarının yüzde 15’ini işten çıkaracağını açıkladı.
– Instacart
ABD ve Kanada’da market alışverişi ve teslimatı hizmeti sunan Instacart’ın karlılığa odaklandığı için yaklaşık 250 çalışanını, çalışanının yaklaşık yüzde 7’sini işten çıkaracağı belirtildi.
– Morgan Stanley
ABD’nin büyük bankalarından Morgan Stanley’nin varlık idaresi kısmındaki yüzlerce kişiyi işten çıkarmayı planladığı bildirildi.
İşten çıkarmaların Bankanın kelam konusu ünitesinin çalışanlarının yüzde 1’inden azını etkilemesinin beklendiği tabir edildi.
– Nike
ABD merkezli spor giysi markası Nike, maliyetleri düşürmek hedefiyle iş gücünü yaklaşık yüzde 2 oranında azaltacağını açıkladı.
– Okta
San Francisco merkezli kimlik ve erişim idaresi şirketi Okta’nın iş gücünün yaklaşık yüzde 7’sini işten çıkaracağı bildirildi.
Okta Üst Yöneticisi Todd McKinnon, “Gerçek şu ki maliyetler hala çok yüksek.” değerlendirmesinde bulundu.
– Paramount Global
ABD’li medya şirketi Paramount Küresel’in 800 kişiyi işten çıkaracağı belirtildi.
– Snap
ABD’li toplumsal medya şirketi Snap, global iş gücünü yüzde 10 azaltmaya yönelik planını duyurdu.
ABD medyasında çıkan haberlerde, işten çıkarmaların şirketin 500’den fazla çalışanını etkileyeceği bilgisi verildi.
Ağustos 2022’de çalışanlarının yüzde 20’sinin işine son vereceğini açıklayan Snap, o tarihten bu yana birkaç defa işten çıkarmaya gitmişti. Şirket son olarak geçen yıl kasım ayında işten çıkarma yapmıştı.
– Warner Music
Amerikan müzik şirketi Warner Music, 600 çalışanını işten çıkaracağını bildirdi.
Warner Music Üst Yöneticisi Robert Kyncl, şirketteki değişikliklerin maliyetten yıllık 200 milyon dolar tasarruf sağlayacağını ve bunun çoğunlukla şirketin ana faaliyet alanını desteklemek için kullanılacağını açıkladı.
– Zoom
Çevrim içi görüntü konferans uygulaması Zoom’un yaklaşık 150 kişiyi işten çıkarma kararı aldığı belirtildi.
ABD basınında yer alan haberlere nazaran, Zoom iş gücünün yüzde 2’sinden azını oluşturan yaklaşık 150 kişiyi işten çıkarma kararı aldı.
Şirketin bu yıl yapay zeka üzere alanlarda işe alımlara devam edeceği bildirildi.
– UPS
Amerikan kargo devi UPS’in şirketin “kaynaklarını yine ayarlama” planı kapsamında iş gücünü 12 bin kişi azaltacağı tabir edildi.
İş gücünü azaltmanın şirketi yaklaşık 1 milyar dolarlık maliyetten kurtaracağı kaydedildi.
– Levi’s
ABD’li giysi firması Levi Strauss&Co, global iş gücünü yüzde 10 ila yüzde 15 azaltacağını duyurdu.
Şirketten yapılan açıklamada, uzun vadeli karlı büyümeyi destekleme stratejisi doğrultusunda 2024 mali yılında 100 milyon dolarlık net maliyet tasarrufu sağlanmasının hedeflendiği belirtildi.
– PayPal
Çevrim içi ödeme sistemi PayPal’ın global iş gücünü yüzde 9 azaltacağı bildirildi.
PayPal Üst Yöneticisi Alex Chriss, karmaşıklığın ve tekrarların azaltılması için şirket genelinde daha fazla odaklanma ve verimliliğin sağlanması, otomasyonun uygulanması ve teknolojinin sağlamlaştırılması gerektiğini tabir etti.
– Microsoft
ABD’li teknoloji devlerinden Microsoft’un oyun ünitesinden yaklaşık 1900 çalışanı işten çıkaracağı bildirildi.
– Rivian
ABD merkezli elektrikli araba şirketi Rivian, “ekonomik ve jeopolitik belirsizlikler ile baskılar, bilhassa de tarihî olarak yüksek faiz oranlarının etkisi” nedeniyle iş gücünü yüzde 10 oranında azaltacağını açıkladı.
