İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, 2027 Avrupa Oyunlar İmza Merasimi için geldiği İtalya’nın başşehri Roma’da, gazetecilerin gündeme dair sorularını yanıtladı.
Kobani Davası’ndaki çıkan kararlar hakkında ne diyorsunuz?
Siyasi bir davanın sonucu. Türkiye’de, üzülerek söylüyorum ki birçok siyasi dava var. Siyasi davalar üzerinden beşerler boşu boşuna mahpusta yatabiliyor.
Normalleşmeyi konuşuyoruz. Olağanlaşmanın birinci kuralı adalettir, adalete uygun hareket etmektir. Siyaseti adalete alet etmemek gerekir. Bazen adaleti bize unutturan kararların siyasi biçimde verildiği bir ülkede yaşıyoruz.
Şiddeti siyasetin gündeminden çıkarmamız, yasal siyasetin önünü açmamız lazım. Şiddete başvurmadıkça hiç kimsenin cezalandırılmasını gerçek bulmayız. Teröre de terör örgütlerine de karşıyız lakin verilen kararlar siyasi temele oturduğu sürece kimsenin vicdanı rahat edemez.
Bu ülkede geçmişte çokça siyasi cezalandırmalar yapıldı. Bugün, siyasi cezalandırma kararlarının gerisinde olduğunu bildiğimiz insanların bile yargılanıp cezalandırıldığı günleri yaşadık yakın vakitte. O gün ne kadar yanlışsa bugün onlardan daha fazla yanlış. Zira o günlerden bugüne 20 yıl geçti. İlerlememiz gerekirken geri gitmiş durumdayız.
Bunun ismi ister Selahattin Demirtaş, ister Ahmet Türk olsun. Bu insanları mahkum etmek bu ülkeye hiçbir şey kazandırmaz. Kazandırmayacak da.
Legal siyaseti yok ettiğimiz takdirde makul ve mantıklı ortamı, insanların huzur, itimat içerisinde kendini hissedeceği bir ülkeyi oluşturma bahtımız yok.
Ben de siyasi bir davanın aktörüyüm. Benim de içeride davam var. Siyasi yasakla muhatap olan bir şahısım. Kim bilebilir ki üst mahkemede cezanın arttırılmayacağını? Arttırılabilir. Pekala bu türlü bir gündemle muhatap olabiliriz. Bu bir latife mı? Değil. Dert oluşturmalı mı? Muhakkak oluşturmalı. Telaş duyuyor muyum? Vallahi duymuyorum. Lakin bu korkuyu duyup bana soran ve “Ya ne olacak senin davan” diyen binlerce insan var.
Türkiye’nin sağlam tabana oturması noktasında bugün verilen kararların ülkeye yararı yok, ziyanı vardır.
Cumhur İttifakı’yla CHP’nin olağanlaşma, yumuşama, yol yürüme imkanı olduğunu düşünüyor musunuz?
Bunu zorlamanın hiçbir ziyanı yok. Ben Sayın Genel Başkanımızın Cumhurbaşkanı’yla görüşmesini katiyetle yanlışsız buluyorum. Hiçbir yanlış tarafı yok. Aksine Türkiye’de bu olağanlaşma konusunda samimi uğraşları demokrasi ismine büyük bir olgunluk gösteren halkımız tarafından çok kıymetli değerlendirileceğini düşünüyorum. Genel Liderimizin ziyaretlerini önemsiyor ve destekliyorum.
Beklenti kısmına gelince… Genel Liderimizin değerlendirmesi (Özgür Özel’in Kobani Davası’ndaki kararlar üzerine yaptığı ‘Normalleşmeye uygun taban yok’ açıklamasını kastediyor) ne yazık ki hakikat. Zira bu cins ataklardan sonra yargılamanın bu halde sonuçlanması, bunu da genel liderimizin yadırgaması, olağanlaşma eforu kadar haklı bir yadırgama. Fakat bu bizi şaşırtan bir şey değil. “Vay” diyecek durumda değiliz. Türkiye’de uzun yıllardır bizi şaşkın bırakan ve üzen, “Ya bu da mı yapılır mı” dedirten, çok şey yaşamış bir grubuz.
Ama mahallî iktidar olan partiyle genelde iktidar olan partinin bir masada buluşması, tartışması, konuşması kadar gerçek ve makul bir şey yok. Hatta bunun zorlanmasından yanayım. Siyasi rezerv koymanın ve masadan uzaklaşmanın yararı yok. Bu ülkede hiç kimse birbirine düşman değil. Bugün biz milyonlarca insanın bize oyunun kaydığı, milyonlarca insanın reaksiyon olarak sandığa gitmeyip iktidara oy vermediği bir ortamdayız. Niye bu gerçek refleksi yakalamış insanlarımıza, şayet değişmiyorsa bir iktidarın siyasi hali, bunu açığa çıkarmanın… Yanlıştan döner de olumlu bir davranışa evrilirse iktidarın hali ne memnun ülkemize. Adalete evriliyorsa, hukuku kendisine referans olarak görmeye başlıyorsa ne memnun bize. Genel liderimizin ve partimizin bu evrede sabırla, ısrarla, gerçek atakları olumlu atılımları yapmasını destekliyorum. Genel Liderimizin halini da destekliyorum.
Elbette ayrıntıları, önlem alınması gereken konular vardır. Sandalyenin sapının kırık halde bana hazırlanmış bir ortamda oturmuş birisi olarak bu önlemleri almayı düşünmek zorundayız.
Cumhurbaşkanı’ndan randevu talebiniz oldu mu? Bir dönüş oldu mu?
Genel liderimizin Cumhurbaşkanı’ndan randevu talebinden sonra kamuoyuna açık ısrarımı yaptım. Lakin resmi ziyaret talebinde bulunmadım. Bulunmayacağım manasına gelmiyor. Lakin evvel genel liderimizin ziyareti kurumsal olarak da benim için kıymetliydi. Onu takip ediyorum. Bakanlara mektup yazarak kaygılarımı anlattım, randevu taleplerinde bulundum. Bunun sayısı epeyce fazla. Kimilerine yüz yüze sözlerde bulundum.
Cumhurbaşkanının CHP’yi ziyareti kelam konusu. Bunu olumlu buluyorsunuz.
Tabii ki olumlu buluyorum. Sonuçta ülkenin 2023’te seçilmiş. Cumhurbaşkanı’nın CHP’ye gelmesinden niye tasa edelim ki? Tersine şad olurum. Eminim Genel Liderimiz da bunu yapacaktır. Duyması gereken ne varsa, yüzleşmesi gereken ne varsa; vatandaşın lisana getirdiği konuların ona aktarılmasının kıymetli olduğunu düşünüyorum. Umarım gelir.
“Ekonomik darboğazdan geçiliyor. Muhalefeti olağanlaştırma diye oyalayarak, vakte kazanıyor. CHP de bu oyuna geliyor” diye yorumlayanlar var.
Türkiye’de aklı başında bilhassa yeni nesilin bu çeşit uzlaşma yerinden, diyalogdan memnun olduğunu biliyorum. Tekraren söyledim, tekrar de söyleyeyim. Bakanların, cumhurbaşkanının yahut genel müdürlerin çocukları bile bu makul davranışlardan keyifli oluyor. Onların bile çocukların oyuna talibiz biz. Onların bile. Bunu lakin bu formda başarabiliriz. Başka tavır ve tavrıların, davranışların bölümü geçmiştir. Hatta bu cins başkalaştıran, uzaklaştıran, daima arbede eden anlayıştan bugüne kadar daima çıkarlı çıkan, iktidar olmuştur. Bu oyuna gelmemek lazım.
Şu yorum yapılıyor: AK Parti, CHP’deki rakibini seçiyor. Siz katılır mısınız buna?
Az evvel dediğim üzere, önlem almak, temkinli olmak. kural. Lakin bugünkü iktidarın satranç oynayacak birikimi var mıdır? Ben açıkçası emin değilim. Bu türlü birikim olduğunu da düşünmüyorum. Bugüne kadar oyunu daima popülizm üzerinden kurmuştur. Olan konuları çarpıtmıştır ve buradan yarar elde etme çabasında olmuştur ve muvaffakiyet elde etmiştir. Bunun ismi satranç değildir. Siz piyona fil hareketini yapmaya çaba ederseniz ve bunu karşı tarafa yutturursanız, bunun ismi hile olur. Bu hilelere kapılmamak lazım.
Tedbir almak, temkinli olmak, evet. Lakin uzaklaşmak, yok saymak asla doğru değil.
AK Parti mi kaybetti, CHP mi kazandı?
Bir defa 2023’ten evvel bir defa tekrarladığım bir şey vardı: “Bu seçimi biz kaybederiz iktidar kazanamaz” demiştim, biz kaybettik. 2024 seçimleri için tıpkı yorumu yapamam. Zira büyük bir travmadan geri dönüş muhtaçlığı olan bir topluma farklı bir yaklaşımla makul karar alma yeri hazırlamamız gerekiyordu. Yanlışsız atılımlar yapan ve değişim gösteren CHP, makul yeri hazırladı ve bu seçimi kazandıran bizatihi milletin kendisidir. Bu seçimin kahramanı şahsen millettir, çok net. Ancak bu basamaktan sonra bir sonraki seçimi yeniden kaybedersek biz kaybederiz, iktidar asla kazanamaz. Top bizim ayağımız. Bizim topu nasıl çevireceğimize ve nasıl oyun kuracağımıza bağlı. Artık bundan sonraki sorumluluk tümden bize aittir. Millet yapacağını yaptı.
Kılıçdaroğlu’nun dillendirdiği “Sarayla müzakere olmaz, gayret olur” görüşü var. Siz nasıl bakıyorsunuz?
Enflasyon-faiz üzere bir şey bu. Müzakeresiz gayret olur mu? Nasıl müzakeresiz çaba yapacaksınız? Gayret için müzakere olur, gayret için buluşma olur. En hoş gayret, münazara ile olur. Çıkarsınız toplumun huzurunda çaba edersiniz. Müzakeresiz gayret olmaz. Müzakere edeceksiniz. Toplum nasıl anlayacak hangisi daha uygun, hangisi daha doğruyu söylüyor. Örneğin son lokal seçimde müzakere için tekraren davet yapmamıza karşın karşımıza çıkılamadı. Müzakere olmadan uğraş olmaz.
“Bütün diyalog yollarını açtım” dediniz, bunun geri dönüşü size yüzde kaç oldu?
Yüzde 15-20. Lakin bundan yılmamak lazım. Fakat temel kazanım nerede? Bu müzakere arayışı bize İstanbul seçimini bir daha kazandırdı. O vakit müzakere kazandırıyor. Ben nerde kazanacağım? Kazanacağım yer sandık. Ben tam bilakis müzakereyi arttırmaktan yanayım. Müzakerenin biçimi tartışılır, geliştirilir. Müzakereden uzaklaşan insan kendinden kuşku eden insandır. Biz kendimizden kuşku etmiyoruz ki, milletin lehine konuşuyoruz.
Cumhurbaşkanı 28 Şubat sanıklarını affetti. Seyahat Parkı Davası ile ilgili bir adım atılır mı?
Atılmalı. Bu karar bile geç kalınmış bir karar. Beşerler çorba içemez halde. Çorba içiyor, yanağı delinmiş, yanağından çorba akıyor. Yaşlılık var. Bu ne yasaya sığar ne yargıya sığar ne adalete sığar. Bırakın, hatalı olduğunu kabul edelim. Buna bile sığmıyor. Bu oldu diye memnun oluyoruz, düşünebiliyor musunuz. Halbuki gecikmiş bir adalet. Bu müzakereler sonuç mı vermiştir? Vermiştir. Şad muyum? Tabi ki mutluyum. Ancak geç kalınmış bir memnuniyet. Yarın Seyahat kararında mahpus yatanlar özgür kalabilir mi? Kalmalıdır.
İBB Mali Hizmetler Daire Başkanı Neslihan Vural, bir açıklama yaptı, çok reaksiyon gördü. İGDAŞ’ın halka arzı konuşulmaya başladı. İBB’nin elindeki birçok iştiraki özelleştireceği savı ortaya atıldı.
Bir kez bir bürokratın haddini aşan bir açıklaması olmuş. Bir defa İGDAŞ’ın özelleştirilmesiyle ilgili geçmişten gelen bir meclis kararı var. Halka arz özelleştirme manasına gelir mi? Tam manasıyla gelmez. Halka arz mümkün müdür? Mümkündür. Fakat bu bahisler bürokrat arkadaşımızın gündemi değildir. Bunlar toplumda tartışılır ve o çerçevede ele alınır. Toplumcu ve kamucu anlayışla bunların finansal yerde halkçı uygulamaları vardır. Geliştirebilir. Gündemimizde yok mudur? Hayır, vardır. Lakin bu bahis şimdi masamızda bir müzakere alanına bile oturmuş değildir. İçerikleri ayrıntılı incelenmesi kaide olan konulardır. Haddini aşan bir açıklamadır. Halkçı, kamucu ve toplumcu anlayışla bunların sistemleri dünya ölçeğinde mevcuttur. Lakin bizim masamızda müzakere dahi edilmiş bir tabanı yoktur.
Suya artırım eleştirisi var.
İstanbul, 30 büyükşehir belediyesi içerisinde en değerli su tedariki sağlayan kenttir. Ne yazık ki vazifeye geldiğimizde yüzde 45’lere yakın indirim yapmamız olmamıza karşın daha sonra artan enflasyon, artan maliyetler, emtia fiyatlarındaki yükselişlere karşın hiçbir vakit hak ettiği fiyat artışını İSKİ elde edememiştir. Daima bütçe açığına düşmüştür. Geçmişte bugünün parasıyla milyarlarca lira İSKİ’den İBB’ye para aktarıldığı bir ortamdan bütçe açığı verir hale gelmiştir İSKİ. Halbuki biz İSKİ’yle bütün zorluklara karşın beş yılda mucizeler yaratan yatırımlar yaptık. Şu anda yapılan artırım ile ise denk bütçe üretmiş durumdayız. Yani artı değil bakın, denk bütçe üretmiş durumdayız. Bu mecburiyettir. Kaldı ki yüzde 36 oranında artırım yapılmıştır. Açıklanan enflasyon ise yüzde 38. Enflasyonun bile altında olmasına karşın artırım denk bütçeye erişmiştir. O bakımdan bu bir artırım değildir aslında. Türkiye’de yaşanan ekonomik şartlarda denk bütçe oluşturma gayretidir. Belediye Birliği Başkanlığına aday mısınız?
Artık lokal idarelerde iktidar olan bir CHP var. CHP’nin belediyeler birlikleri üzerinden mahallî idare siyasetleri geliştirme mecburiliği var. Halk bu türlü bir yetki vermiştir. Bu bağlamda en güçlü sesi olan kurum biziz lakin bunun konuşulması için erkendir. Bu bir kısmıyla siyasi bir karardır. Bir kısmıyla geleneklere uygun bir karar tabanı oluşturmak durumundadır. İstanbul bütçesiyle, geliştirdiği mahallî idare siyasetleriyle en faal kenttir. O denli bir sorumluluk bize öngörülürse bundan geri durmayız. Tersine hazırlıklarımız vardır.
2028’de kim aday oluyor?
Kim aday oluyor derken, CHP adayının kazanmak zorunda olduğu bir seçime gerçek gidiyoruz.
İkinci devir İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapacaksınız. Üçüncü periyodu de yapmak ister misiniz?
Ben hiçbir vakit problemlere şahsî bakmadım. Kurumsal baktım. Burada siyasi parti olarak kurumumuzun iradesi değerlidir. Eee problemlere ilkesel bakarız. Halkın ne dediğine bakarız. Bundan sonraki ilk seçimi kaybedecek olan biziz. Kazanacak olan da biziz.
CHP Küme Başkanvekili Ali Becerikli Başarır’ın açıklamaları hakkında ne düşünüyorsunuz? CHP sanki erken mi cumhurbaşkanlığı tartışmasının içinde kendisini buldu?
Bu husus hiç tartışılmamalı. Ben Başarır’ın telaffuzundan kamuoyunda konuşulduğu formuyla bir sonuç çıkarmadım. Ali Becerikli Bey’in sonuçta genel liderine isnat edilen bir tarife dönük bir savunma refleksi olarak hissettim. Asla bir yarış ya da bir parti içindeki kimliklerin birbiri ortasındaki bir kıyas olarak zerre kadar hissetmedim. Gündemimde bile olmadı yani. Bu mevzu bizim partimizin gündemi bile değil şu anda. Bence genel liderimizin bile iş değil yani.
Erken seçim bekler misiniz?
Ya o denli bir gündemimiz de yok. Erken seçimi toplum ister, halk ister. Parti istemez, isteyemez. Şu anda yeni seçimden çıkmış bir ortamda bu türlü bir tartışma olduğunu da görmüyorum. Ben ne görüyorum? Millet bize fevkalade bir kredi açtı. Nasıl bir kredi biliyor musunuz? Sıfır faizle, geri ödemesi olan bir kredi değil. Lakin şöyle diyor, “İster batır, ister çıkar. Batırırsan sen batarsın, çıkarırsan milletle birlikte sen de çıkarsın.” Şu anda tek konumuz var, bu karşılıksız kredinin karşılığını vermek.
Arapça tabelalar sökülmeli mi?
Sadece lisan üzerinden tabela disiplini diye bir şey konuşulmaz. Bu hamaset olur. Popülizm olur. Tabela tertibinin dünya ölçeğinde başta kent estetiği açısından, sonra bunun toplum tarafından kabul edilmesi ya da algılanması noktasında talepler devreye sokulur ve kararlar alınır. Bizim şu anda Fatih’te Ordu Caddesi’nde çalışmamız sürüyor. Beyoğlu’nda İstiklal Caddesi’nde çalışmamız sürüyor. Bağdat Caddesi’yle ilgili inanılmaz bir hazırlığımız var. Halaskargazi’de, Abdi İpekçi’de ve birçok caddede, sıralayabilirim. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin estetik kurallarını tasarlayan, sonra da halkın taleplerini karşılayan tabela çalışması var. Lakin “İngilizce tabelaları yasaklayalım” yahut “Arapça tabelaları yasaklayalım” üzerinden konuşmak popülizm olur. Bu ne belediye liderine yakışır. Ne de kozmik anlayışa. Biz sıkıntıyı tümden kent estetiği ve toplumun talepleri doğrultusunda bakıyoruz.
Kimi CHP’li belediyelerde yandaş ya da akraba kayırmacılık örnekleri var.
Çok net. Siyasette hakikaten eş, dost, akraba sıkıntısı gerçek değildir. Bu, Türkiye’nin son 20 yılında çok acı biçimde yaşanmaktadır. Artık eş, dost, akrabayı geçmiştir. Aile kavramı içerisine sıkışmıştır. İktidar bunu çok makus bir örneğini hepimize sunmuştur ve halk bundan iğreniyor. Bunu kabul etmesi mümkün değil. “bBiz bunu az yapıyoruz. Onlar çok yapıyor.” Asla bir kıyas sorunu değildir. Azı da birden fazla da birebirdir. Bulunduğunuz ekosistemde sizi toplumun yargılamasına sebep olur. Asla kabul edilecek bir problem değildir. Kimi eksiklikler, kusurlar olmuştur. Bir kısmından geri adım atılmıştır. Sanırım bütün CHP’li belediyeler de aldığı bildirisi uygulayacaktır. Aslında genel liderimiz ve genel merkezimiz de bir kısım önlemleri devreye sokmuştur.
