Güney Amerika ülkesi Şili’nin başşehri Santiago ile ABD’nin California eyaletine bağlı Santa Cruz kenti ortasındaki güzergahın, dünyada en çok türbülansın yaşandığı uçuş rotası olduğu tespit edildi.
Hava yolu ulaşımında “sıklıkla” görülen türbülans datalarını derleyen internet sitesi Turbli’nin 2023 raporuna nazaran, yoğunluğu “girdap dağılma oranı” (edr) ile ölçülen türbülansın en çok gözlemlendiği uçuş sınırı, ortalama 17 bin 568 edr ile Santiago’dan Santa Cruz’a giden 1905 kilometrelik güzergah oldu.
Kazakistan’ın Almatı kenti ile Kırgızistan’ın başşehri Bişkek ortasındaki aralık 210 kilometre olmasına karşın, bu rota ortalama 17 bin 457 edr ile türbülansa en çok rastlanan ikinci uçuş çizgisi olarak kaydedildi.
Birçok kişiyi hava taşıtlarıyla seyahat etmekten alıkoyan türbülansın en çok görüldüğü üçüncü güzergah, ortalama 16 bin 750 edr ile Çin’in Lancou ile Çengdu kenti ortasındaki 661 kilometrelik uçuş rotası oldu.
Listeyi ortalama 16 bin 579 edr ile Japonya’nın Tokoname kenti ile Sendai kenti ortasındaki 517 kilometrelik uçuş sınırı takip etti.
Öte yandan, İtalya’nın Milano kentiyle İsviçre’nin Cenevre kenti ortasındaki 214 kilometrelik uçuş çizgisi, ortalama 16 bin 398 edr ile en çok türbülansın yaşandığı beşinci çizgi olarak belirlendi.
Listeyi sırasıyla Çin’in Lancou kenti ile Şianyang kenti, Japonya’nın Osaka kenti ile Sendai kenti, Çin’in Şianyang kenti ile Çengdu kenti ortasındaki güzergahlar ve Çin’in Şianyang kenti ile Çongçing kenti ortasındaki uçuş rotası takip etti.
Listenin son sırasında ortalama 16 bin 16 edr ile İtalya’nın Milano kenti ile İsviçre’nin Zürih kenti ortasındaki 203 kilometrelik güzergah yer aldı.
YARALANMA VAKALARI
Türbülans yolcularda kaos, panik ve kaygıya neden olabilirken hafif yahut önemli yaralanmalara da yol açabiliyor.
ABD Federal Havacılık Yönetimine (FAA) nazaran, 2009-2022 yıllarında ülkede 163 yolcu ve uçuş vazifelisi türbülans olaylarında önemli formda yaralandı.
Almanya’nın Frankfurt kentinden Afrika ada ülkesi Mauritius’a giden uçağın, 2 Mart 2023’te türbülansa girmesi sonucu 285 yolcu ile uçuş görevlisinden 20’sinin yaralandığı bildirildi.
ABD’de 19 Aralık 2022’de Arizona eyaletinden Hawaii eyaletinin Honolulu kentine giden “Hawaiian Air” uçağının türbülansa girmesi sonucu 288 yolcu ve uçuş görevlisinden 36’sının yaralandığı belirtildi.
Kanada’nın Vancouver kentinden Avustralya’nın Sydney kentine sefer halindeki “Air Canada” uçağının 12 Temmuz 2019’da türbülansa girmesi sonucu, 284 yolcu ve uçuş görevlisinden 37’sinin yaralandığı açıklandı.
Türbülans, uçuş sırasında hava akışının bozulmasıyla uçağın sallanması, titremesi manasına geliyor. Yer yüzeyinin ısınmasıyla oluşan sıcak hava akımlarının yükselmesi ve soğuk havayla müsabakası sonucu meydana gelen türbülans, genel olarak jet akımlarının hudutlarında, dağların üzerinde ve kimi bulut fırtınalarında görülüyor.
FAA’ya nazaran, CAT kısaltmasıyla da bilinen açık hava türbülansı, bulutların olmadığı yerlerde bile uçağın şiddetle savrulmasına neden olabilen ani ve güçlü girdap olarak tabir ediliyor.
