Avukatlar, tutuklu milletvekili Can Atalay’ın tahliyesi için İstanbul Barosu önünde açıklama yaptı.
TİP Sözcüsü Sera Kadıgil ve CHP Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal da “Can Atalay’ın arkadaşları/meslektaşları” imzasıyla düzenlenen açıklamaya katıldı.
“DERİN BİR TAHRİBAT YARATTI”
“Can Atalay Meclis’e” yazılı pankart açan avukatlar şu açıklamayı yaptı:
* “Osman Kavala 1 Kasım 2017 tarihinden bu yana 2131 gündür, Avukat Can Atalay ve seyahat tutsakları başka beş sanık ise 25 Nisan 2022 tarihinden bu yana 494 gündür ceza hukukunun en temel prensiplerinin çiğnendiği, gayesinin maddi gerçeğe ulaşmak yerine topluma göz dağı vermek olan bir ‘yargılama’ sonucunda özgürlüklerinden yoksun bırakılmış durumdalar. Seyahat Davası ile amaçlananın ‘makbul vatandaşlık’ hudutlarının muktedir tarafından çizilerek toplumu dizayn etmeye çalışmak olduğunun farkındayız ve davadaki kararın ülkemiz demokrasisi açısından derin bir tahribat yarattığının şuurundayız.
“ANAYASA MAHKEMESİ’NE AYKIRI”
* Avukat Can Atalay, 14 Mayıs 2023 tarihinde Türkiye Emekçi Partisi’nden Hatay milletvekili seçilerek mazbatasını almıştır ve milletvekili sıfatına karşın 110 gündür tutukluluk hali devam etmedir. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 13.07.2023 tarihinde 75.643 yurttaşın oyuyla milletvekili seçilen Can Atalay hakkındaki durma ve tahliye talebini Anayasa Mahkemesi’nin yerleşik içtihadına karşıt biçimde reddetmiştir.
“İNSAN HAKLARINDAN MAHRUM BIRAKILIYOR”
* Avukat Can Atalay’ın tutukluluk hali Anayasa’nın cumhuriyetin nitelikleri başlıklı 2. Unsuru, kişi hürriyeti ve güvenliği başlıklı 19. Unsuru, yasama dokunulmazlığı başlıklı 83. Unsuru, Anayasa Mahkemesi’nin misyon ve yetkileri başlıklı 148. Hususu, Anayasa Mahkemesinin kararları başlıklı 153. Hususu başta olmak üzere Anayasa’nın pek çok unsuruna terslik teşkil etmektedir. Bir öbür tabirle İnsan Hakları Komisyonu’na mensup milletvekili Can Atalay insan hakların mahrum bırakılmaktadır.
“YARGITAY ELİYLE İHLAL EDİLDİ”
* Yargıtay 3. Ceza Dairesi, tahliye talebinin reddi kararında, kendisini normlar hiyerarşisinin en üstünde olan Anayasa’nın üstünde addederek Anayasa’yı yorumlama yetkisini kendisinde görmüştür. Lakin ehemmiyetle vurgulamak gerekir ki Anayasa Mahkemesi bir Anayasa organıdır ve Anayasa’yı en son yorumlama yetkisi Anayasa Mahkemesi’nde olduğu üzere öteki organların Anayasal sonlara uygunluğunu tespit misyonu de Anayasa Mahkemesi’ndedir. Avukat Can Atalay’ın tahliye talebinin reddi kararı ile Anayasal prensipler Yargıtay eliyle ihlal edilmiştir.
“NİHAİ YORUM YETKİSİ ANAYASA MAHKEMESİ’NE AİT”
* Anayasa Mahkemesi Ekim 2022 tarihli Leyla İtimat müracaatında şu tespiti yapmıştır: Bu nedenle de derece mahkemeleri yargılamaya husus edilen hatanın Anayasa’nın 14. hususu kapsamına giren bir cürüm olup olmadığını kanun koyucu tarafından çıkarılmış bulunan bir kanun metnini yorumlayıp uygulayarak değil direkt Anayasa kararını yorumlayıp uygulayarak belirlemektedir. O halde derece mahkemelerinin Anayasa’nın 14. hususuna ait olarak yaptığı yorumun öngörülebilirliği ve makullüğü söz eden yasallık ölçütüne uygun olup olmadığının kıymetlendirilmesi gerekir. Norm kontrolünde olduğu üzere ferdî müracaat yolunda da Anayasa hususlarının en son yorum yetkisi Anayasa Mahkemesi’ne aittir.
* Leyla İtimat müracaatında da belirtilen ve askeri rejimin güvenlik kurulu eklemesi olan Anayasa Husus 14/2, temel hak ver hürriyetlere müdahalenin lakin kanun ile mümkün olabileceğini tabir eden AY Husus 13’e koşut olarak son cümlesinde istisnanın lakin Kanun ile düzenleneceğini söz etse de bu türlü bir düzenleme yapılmadığından Anayasa Unsur 14/2 uygulamasız kalmış durumdadır. Anayasa Mahkemesi’nin tutuklu milletvekilleri bahisli içtihatlarında da cürüm ve cezaların yasallığı unsuru bağlamında bu tespitin altı çizilmiştir.
AYM’YE ÇAĞRI
* Avukat Can Atalay’ın meslektaşları ve arkadaşları olarak Anayasa Mahkemesi’ne davetimiz; hukuk devletinin en kıymetli unsurlarından biri olan öngörülebilirlik prensibi ve tutuklu milletvekilleri hakkında daha evvel verdiği kararlar doğrultusunda Anayasa Husus 14 uyarınca içtihadı devam ettirmesi ve çabuk biçimde ihlal kararı vermesidir. Anayasa Unsur 14’de yer alan boşluğun sanığın aleyhine yorumlanamayacağı unsuru ise en temel ceza hukuku prensiplerinden biridir.
* Can Atalay’ın tutukluluk halinin devam ettiği her gün özgürlük ve güvenlik hakkının ihlali olduğu kadar kendisine oy veren 75.643 yurttaşın siyasi iştirak haklarının ihlali manasına gelmektedir. 6
* Şubat 2023 tarihli Maraş merkezli zelzele felaketinden bu yana Hatay halkı su, besin, sıhhat ve barınma üzere en temel yaşamsal gereksinimlere erişimde önemli meseleler yaşamakta, asbest tehlikesi üzere jenerasyondan nesile kalıcı hasar bırakacak etraf problemleriyle gayret etmekte ve vekillerinin 110 gündür devam eden tutukluluk hali sebebiyle bu sıkıntıları lisana getirememekte, halkın söz hürriyeti kısıtlanmaktadır. Bir öteki ifadeyle Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili Avukat Can Atalay’ın hukuksuz biçimde tutuklu olduğu her gün Hatay halkı açısından telafisi imkansız ziyanları meydana getirmektedir.
* Tüm bu yaşananlar karşısında, Anayasa Mahkemesi’nden bir an evvel hukukun ve Anayasa’nın gereğini yerine getirmesini, emsal bahisli müracaatlarla içtihadını yeknesak hale getirmesini ve yargı makamlarının siyasal iktidarın aracı olarak kullanılmasına derhal son verilmesini talep ediyoruz.”
