Sıcak hava dalgası kavurucu tesirini hissettirmeye devam ediyor. İTÜ İklim Değişikliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, yüksek sıcaklıkların Eylül ayına kadar devam edeceğini belirterek, apartmanların üst katlarında yaşayan vatandaşları uyardı.
Kadıoğlu, mahallî idarelere seslenerek, binaların beyaza boyanması gerektiğini de vurguladı.
“ÖZELLİKLE APARTMANLARIN ÜST KATLARI”
Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, sıcak hava dalgalarına karşı alınması gereken tedbirleri anlatarak,
şöyle konuştu:
-Sıcak hava dalgaları tabiatın bir kanunudur. Normali anormali yoktur, bunlar her yaz olan şeylerdir. Burada olağandışı olan şey, biz bunu tanımıyoruz.
-Buna nazaran ömrümüzü düzenlemememiz, buna nazaran önlem almamamız, milleti buna nazaran eğitmememiz. Olağandışı olan şey bu. Nasıl ki güneş açıyor, yağmur yağıyorsa, sıcak hava dalgaları da bir tabiat kanunudur.
-Dünya insanlık var olduğundan beri daima olmuştur. Bu bazen çok şiddetli olur, bazen zayıf olur, bazen kentleşme, kentlerde bu hava koridorlarının kapatılması, deniz kıyısına yapılan bu türlü set üzere binalar. Bir de bunun üzerine kent ısı adası 9 derece eklersin. İklim değişikliğinden 1 derece ekleyin.
-Hepsi üste geldiği vakit, bilhassa apartmanların üst katlarında, yaşlı, çocuklar, obezler, kronik hastalığı olanlar ve yatalaklarda ölümcül oluyor.
-Çimen de yanar, yanabilecek her dolu husus yanar. Türkiye’de orman yangınlarının en büyük sorunu insan. Yüzde 85- 90 insan kaynaklı. O yüzden valiliklerin ormanların girişini yasaklamış olması çok hakikat bir karar.
-Vatandaş olarak dikkat etmemiz lazım. Bu türlü sıcak havalarda artık her şey, otlar, ağaçlar, herşey yanmak için hazır hale geliyor.
-Bir kıvılcıma bakıyor iş. Aslında bir şeyin afet olması için yani olağan hayatı etkiliyor olması, can ve mal kaybına neden olması lakin mahallî imkanlarla baş edilebiliyor olması gerekiyor.
-31 tane tabiat kaynaklı afet var dünya üzerinde, 28’i havayla ilgilidir. 28 afetten bir tanesi de Heatwave denilen sıcak hava dalgasıdır. Bu afet olarak dünya literatüründe vardır. Bizim kanunlarımızda, yönetmeliklerimizde ismi yoktur.
“İSTANBUL ÜZERE KENTLERİMİZDE BİNALARIN AÇIK RENKLE BOYANMASI GEREKİR”
-Bu sıcak hava dalgalarının sayısı yıldan yıla değişebilir İnsanları etkilemesi birçok faktöre bağlı. Havanın sıcak olduğu bir vakit bunun üzerine sıcak hava dalgası geliyor.
-Bunun üzerine global ısınmadan ötürü 1-2 derecelik sıcaklık geliyor. Burada en kıymetli şey nerede ve nasıl yaşadığın.
-Kentlerde yaşıyorsan bu bütün beton yüzeyler güneşi yuttuğu için 9-10 derece kırsala nazaran daha sıcak oluyor. Bir de o kentteki deniz kıyısına bina yapılmışsa, havalandırma koridorları kapatılmışsa o kent doğal havalandırma olmadığı için daha çok ziyan görüyor.
-Siz de şapka kullanmıyorsanız, güneş kremi yoksa, bir de güneşin dik olduğu saatlerde yani gölgenizi görmediğiniz saatlerde dışarı çıkıyorsanız ve dışarıda fizikî bir aktivite bulunuyorsanız sıcak hava dalgaları sizin için çok tesirli ve tehlikeli olabiliyor.
-Belediyelerin asfalt yolların bir kısmını, meydanları beyaza boyaması gerekiyor. Artık İstanbul üzere kentlerimizde, Bodrum üzere açık renkle binaların boyanması gerekiyor.
-Kent ısı adasını azaltıcı tesirler üzerinde çalışıyor olmamız lazım. Yeşil çatılara tartı vermemiz lazım. Beyaz olunca güneş ışınları geri yansıyacak, güneş ışınları yutmayacak, güneş ışınlarını yutup sonra geri salmayacağı için kent Isı adası düşük kıymette olacak.
-O yüzden artık herkesin başına nazaran boyamaktan vazgeçmesi lazım. Asfaltlara beyaza boyamak, yeşil çatılar, bunlar çok kıymetli şeyler.
İTÜ İklim Değişikliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu
-Ağustos, Eylül’de bu sıcakların olma ihtimali var. Kayıtlarda değişik vakitlerde kuvvetli sıcak hava dalgaları daima olmuştur. 2004’te Fransa’daki sıcak hava dalgasında 35 bin kişi öldü. Türkiye’de bu kayıt dışı bir afet olduğu için kaç kişi öldüğünü bilmiyoruz.
-Ölümlerin kök nedenine yazılmadığı için kayıtlarda yok lakin kesinlikle bizi de etkiliyor. Çocuklarınız bilhassa bugünlerde okullar tatil diye sokağa salmayın.
-11.00’den itibaren meskene gelmelerini, şapkalı olmalarını sağlayın, simsiyah güneşte kavurmalarını yanmalarını engelleyin. Bu genç yaşlardaki güneş yanıkları, ileriki yıllarda çift kanser olma riskini arttırıyor. (DHA)
