1 Mayıs Personel ve İşçiler Bayramı, emekçi ve işçiler tarafından tüm dünyada birlik, dayanışma ve haksızlıklarla uğraş günü olarak kutlanıyor. Birçok ülkede resmi tatil olarak kutlanan 1 Mayıs, birinci sefer 1856 yılında Avustralya’nın Melbourne kentinde ortaya çıktı. Taş ve inşaat emekçileri, günde 8 saatlik iş günü için parlamento binasına yürüyüş düzenlediler.
1889’DA ÖZEL GÜN OLDU
1886 yılında ise ABD’de emekçi sendikaları önderliğinde günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma takvimine karşı, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bırakma aksiyonu gerçekleştirildi. Chicago’da yapılan emekçi hareketine yarım milyondan fazla personel katıldı. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889’da toplanan İkinci Enternasyonal’de Fransız bir personel temsilcisinin teklifiyle 1 Mayıs günün tüm dünyada “Birlik, Çaba ve Dayanışma Günü” olarak kutlanmasına karar verildi.
Zamanla 8 saatlik iş günü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 Mayıs böylelikle emekçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı. Günümüzde Çin, Kuzey Kore, Vietnam, Laos, Küba, Venezuela, Nepal ve Bolivya üzere sosyalist rejimlerin yanı sıra daha birçok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs’ı personeller büyük kitle şovlarıyla kutlarlar. Kimi ülkelerde siyasal bir hareket biçimi de olan 1 Mayıs’ın bugün tüm dünyadan renkli imajlara sahne olması bekleniyor.
2009’DA BAYRAM İLAN EDİLDİ
Türkiye’de 1 Mayıs Personel Bayramı birinci defa 1923’te kutlandı. 1 Mayıs 1977’de İstanbul Taksim Meydanı’ndaki kutlamalar sırasında 34 kişi öldü, 136 kişi yaralandı. Sonraki yıllarda 1 Mayıs günleri daima sancılı geçti. Bilhassa İstanbul’da kutlama aktifliklerine müsaade verilmemesi nedeniyle olaylar çıktı, gözaltılar yaşandı. 2008’de ise Emek ve Dayanışma Günü olarak kutlanması kabul edildi. 22 Nisan 2009 tarihinde TBMM’de kabul edilen yasa ile de 1 Mayıs, resmi tatil ilan edildi.
İstanbul’daki kutlamaların adresi olan Taksim’de 1 Mayıs kutlamasına 2010 yılında müsaade verildi. Lakin 2013’ten itibaren yine yasak kondu. Bu yıl da Taksim, yeniden 1 Mayıs’a kapalı olacak. Öte yandan geçtiğimiz Cuma günü 1 Mayıs 1977’de hayatını kaybedenleri anmak için Taksim’deki Çıkarı Yokuşu’nda bir merasim düzenlendi. Hayatını yitirenler anısına karanfil bırakılmasının akabinde Şişhane’ye hakikat yürüyüşe geçmek isteyen yurttaşlar ise polis tarafından engellendi.
İstanbul’da Maltepe, Ankara’da Tandoğan
Türkiye’de 1 Mayıs’ın simgesi haline gelen Taksim Meydanı’nda kutlamaya müsaade yok. Bunun yerine İstanbul’daki kutlamalar Maltepe Meydanı’nda gerçekleştirilecek. DİSK, KESK, TMMOB, TTB ve TDB temsilcilerinin da katılacağı aktiflik saat 13.30’da başlayacak.
Ankara’daki miting Tandoğan Meydanı’nda gerçekleştirilecek. DİSK’in organize ettiği miting 11.00’de AKM Metro İstasyonu önünde toplanılacak kortejlerin Tandoğan’a yürümesinden sonra 13.30’da başlayacak. İzmir’deki kutlamalar 13.00’te Gündoğdu Meydanı’na yapılacak. 1 Mayıs toplam 24 kent ve 25 meydanda kutlanacak. Türk-İş, sarsıntı nedeniyle Adana’da, Hak-İş ise Kahramanmaraş’ta kutlama programı yapacak.
