Gastroenterit, her yaştan insanı etkileyebilir, lakin bilhassa çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar daha yüksek risk altındadır. Hastalığın yayılmasını önlemek için el hijyeni, paklık ve uygun besin güvenliği uygulamaları üzere kolay tedbirler alınabilir.
GASTROENTERİT NEDİR?
Gastroenterit, mide ve bağırsakların iltihaplanmasıdır. Ekseriyetle virüsler, bakteriler yahut parazitler tarafından neden olunur ve sindirim sistemi enfeksiyonlarından biridir. Gastroenteritin belirtileri ortasında karın ağrısı, ishal, kusma, ateş, halsizlik, iştah kaybı ve susuzluk hissi yer alabilir.
Gastroenterit, sıklıkla hijyen kurallarına uyulmaması yahut kontamine besinlerin tüketilmesi üzere nedenlerle ortaya çıkabilir. Tedavi ekseriyetle semptomların hafifletilmesi, hidrasyonun sağlanması ve enfeksiyonunun neden olduğu problemlerin yönetilmesiyle yapılır. İlaç tedavisi yalnızca belirtilerin denetim edilmesine yardımcı olabilir ve antibiyotikler, yalnızca bakteriyel enfeksiyonlar için gereklidir.
GASTROENTERİT BELİRTLERİ NELER?
Gastroenterit belirtileri bireyden bireye farklılık gösterebilir ve belirtiler ekseriyetle enfeksiyonun şiddetine ve nedenine bağlıdır. Birtakım yaygın belirtiler şunlardır:
Karın ağrısı ve krampları
İshal (sulu, sık yahut kanlı dışkılar)
Kusma
Bulantı
Ateş yahut titreme
Kas ağrıları ve halsizlik
Baş ağrısı
İştah kaybı
Susuzluk hissi
Belirtiler çoklukla enfeksiyonun başlamasından sonraki 1-3 gün içinde başlar ve çoklukla 3-7 gün sürer. Kimi durumlarda, belirtiler daha uzun sürebilir yahut daha önemli olabilir, bilhassa de bağışıklık sistemi zayıflamış şahıslarda. Enfeksiyonun ciddiyetine bağlı olarak, dehidrasyon, elektrolit dengesizliği ve öbür sıhhat meseleleri üzere önemli komplikasyonlar gelişebilir.
GASTROENTERİT NEDEN OLUR?
Gastroenterit, birçok farklı mikroorganizmanın neden olduğu bir enfeksiyondur. En yaygın nedenler şunlardır:
Virüsler: Norovirüs, rotavirüs, adenovirüs ve astrovirüs üzere virüsler, gastroenteritin en yaygın nedenleridir. Bu virüsler, temas yoluyla (enfekte kişinin kusması yahut dışkısıyla temas ederek) yahut kontamine yiyecek yahut su yoluyla bulaşabilir.
Bakteriler: Salmonella, Escherichia coli (E. coli), Campylobacter, Shigella, Vibrio cholerae ve Yersinia enterocolitica üzere bakteriler, gastroenteritin öbür yaygın nedenleridir. Bu bakteriler, kontamine yiyecek yahut su yoluyla bulaşabilir yahut temas yoluyla (enfekte kişinin kusması yahut dışkısıyla temas ederek) bulaşabilir.
Parazitler: Giardia lamblia, Entamoeba histolytica ve Cryptosporidium üzere parazitler, gastroenterit nedeni olabilir. Bu parazitler çoklukla kontamine yiyecek yahut su yoluyla bulaşır.
Toksinler: Birtakım besinlerin içinde bulunan toksinler, gastroenterite neden olabilir. Örneğin, stafilokok bakterisi kimi yiyeceklerde üreyebilir ve toksinler üretebilir. Toksinlerin yüksek olduğu besinlerin tüketilmesi gastroenterite neden olabilir.
Gastroenteritin nedeni, semptomların şiddeti ve tedavi usulü üzere faktörlerde değişkenlik gösterir. Enfeksiyonların birçok, hijyen kurallarına uyulması ve kontamine besinlerden kaçınılarak önlenebilir.
GASTROENTERİT KİMLERDE OLUR?
Gastroenterit, her yaşta ve her cinsiyetteki insanlarda görülebilir. Lakin, bağışıklık sistemi zayıf yahut yaşlı beşerler, bebekler ve küçük çocuklar, hamileler ve kronik sıhhat meseleleri olan bireyler üzere kimi kümeler daha yüksek risk altındadır. Ayrıyeten, beşerler ortasında kolaylıkla yayılabilen ve enfeksiyonlara neden olan yerlerde, örneğin okullar, kreşler, yurtlar ve tatil köyleri üzere kalabalık yerlerde, gastroenterit hadiseleri daha yaygın olabilir.
Gastroenterit, hijyen kurallarına uyulmaması yahut kontamine besinlerin tüketilmesi üzere nedenlerle ortaya çıkabilir. Bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemek için, hasta olan bireylerin, enfekte olduğunu düşünen bireylerin yahut enfekte ortamların temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi değerlidir. Ayrıyeten, ferdî hijyen kurallarına uyulması, ellerin sık sık yıkanması ve enfeksiyonun yayılmasını önlemek için kontamine yiyecek ve su tüketiminden kaçınılması da değerlidir.
GASTROENTERİT ÖLÜMCÜL MÜ?
Gastroenterit ekseriyetle hafif ve bizatihi güzelleşen bir hastalıktır ve tedavi edilmediğinde bile ölümcül olma mümkünlüğü çok düşüktür. Lakin, birtakım durumlarda, gastroenterit önemli komplikasyonlara neden olabilir. Bunlar şunları içerebilir:
Dehidrasyon: Gastroenteritin en yaygın komplikasyonu, bedenin su ve elektrolit kaybına bağlı olarak dehidrasyondur. Bilhassa bebekler, küçük çocuklar, yaşlılar ve kronik sıhhat problemleri olan bireylerde, dehidrasyon daha süratli ve önemli olabilir.
Elektrolit dengesizliği: İshal ve kusma, bedenin su ve elektrolit kaybetmesine neden olur. Bu durum, bedenin olağan işlevlerini bozarak önemli sıhhat meselelerine neden olabilir.
Bağırsak hasarı: Kimi gastroenterit olayları, bağırsaklarda inflamasyona ve hasara neden olabilir. Bu durum, kanlı ishale ve önemli karın ağrısına neden olabilir.
Beslenme yetersizliği: İshal ve kusma nedeniyle, bedenin gereksinim duyduğu besinler ve sıvılar alınamayabilir. Bu durum, beslenme yetersizliğine neden olabilir.
Gastroenterit ekseriyetle hafif ve resen güzelleşen bir hastalıktır, lakin önemli komplikasyonlar gelişebilir. Bu nedenle, semptomlarınız şiddetliyse yahut uzun mühlet devam ediyorsa, bir sıhhat uzmanına başvurmanız kıymetlidir. Hatta semptomlarınız hafif olsa bile, kâfi sıvı alımı ve semptomların hafifletilmesi için konutta tedavi usullerini uygulamanız değerlidir.
