Sarayın Enderun Avlusu’nda tamamlanan onarım çalışmalarına ait açıklamalarda bulunan Ulusal Saraylar Lideri Dr. Yasin Yıldız, Fatih Köşkü, Seferli Koğuşu, Hazine Koğuşu ve Kutsal Emanetler Dairesi’nin onarım süreçlerinin uzun yıllardır devam ettiğini ve 2019’dan itibaren de bu çalışmaları Ulusal Saraylar Başkanlığı’nın üstlendiğini söyledi.
Sergilenen eser sayısı 3 bin 500’e çıkarıldı
Yıldız, onarım kapsamında başta sarsıntı olmak üzere statik problemlerle ilgili kıymetli çalışmalar yapıldığını belirterek, “Fatih Köşkü’nün kubbelerindeki 1500 ton beton yükü alındı ve çatı özgününe döndürüldü. Tekrar binanın temellerinde ve bununla bir arada taban kotunda da değerli güçlendirme çalışmaları yapıldı. Binanın duvarlarından da takip edebildiğiniz üzere bir kısmında yapıyı çeliklerle güçlendirmiş olduk” dedi.
Fatih Köşkü, Seferli Koğuşu, Hazine Koğuşu ve Kutsal Emanetler Dairesi’nde şu anda statik olarak hiçbir sorunun kalmadığının altını çizen Yıldız, şöyle devam etti:
“Bu bizim için olağanüstü sevindirici bir durum. Bununla birlikte bu yerlerin tıpkı vakitte bir müze fonksiyonu var. Müze olarak faaliyet gösterebilmesi hedefiyle yaptığımız çalışmalarda yaklaşık 2 bin modül tarihi yapıtı ziyaretçilerle buluşturmuş olduk. Bu çok değerli bir bilgi. Zira bundan önce Topkapı Sarayı’nın toplamında ziyaret edilebilen taşınabilir tarihi eser sayısı 1200’dü. Şu anda biz 3 bin 500 sayısını yakalamış durumundayız. Bu da ziyaretçinin ilgisiyle çabucak kendisini gösteriyor.”
Mukaddes Emanetler Dairesi’nin koleksiyonundaki kayıtlı yapıtların tamamı görülebilecek
Yasin Yıldız, Saray’da 19. yüzyıla ilişkin tek yapı olan Mecidiye Köşkü’nün de 165 yıl sonra tarihinde birinci kere ziyaretçiyle buluştuğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
“Mukaddes Emanet Dairesi’nde daha önce ziyaret edilemeyen Efendimizin Name-i Saadet dediğimiz mektupları, Hırka-i Saadet’in orada bulunması değerli. Bununla bir arada Hz. Osman’a ithaf edilen Kur’an-ı Kerim üzere, latifeli şerif üzere çok sayıda eser ziyarete açıldı. Şu an memnuniyetle söz edebiliriz ki, Kutsal Emanetler Dairesi’nin koleksiyonunda kayıtlı yapıtların tamamı görülebiliyor. Ayrıyeten Hazine Dairesi’nde de 1100 modül taşınabilir tarihi yapıtı tefriş ederek, ziyaretçilerle buluşturduk. Bunların içinde olağan ki değerli modüller olarak cülus tahtı, Topkapı hançeri, Kaşıkçı Elması üzere ziyaretçilerin yakından tanıdığı yapıtların yanı sıra yeniden burada padişahların şahsi yapıtları ve Osmanlı hazinesine kayıtlı yapıtlardan de çok geniş bir seçkiyi ziyaretçiyle buluşturduk.”
Ramazan Bayramı’nda ziyaretçilerin saraya epey ağır ilgi gösterdiğine dikkati çeken Yıldız, “Bayramın birinci gününden itibaren 3 günde burayı yaklaşık 60 bin kişi gezdi. Bu da olağanda temmuz-ağustos devri ziyaretçi sayılarıdır. Fakat bu yerlerin da gündeme gelmesiyle nisan sonu prestijiyle bu sayısı yakalamış olduk” sözlerini kullandı.
Topkapı Sarayı’nda ziyaret edilebilen alanlara 2 bin 150 metrekare daha eklendi
Restorasyonu tamamlanan saraydaki yapılarda memleketler arası müze küratörleriyle ortak çalışmalar yürütüldü. Gelenekle geleceği birleştiren konseptler oluşturuldu ve bu temaya uygun sergileme nizamları kuruldu.
Enderun Avlusu’nda yer alan Fatih Köşkü, Seferli Koğuşu ve Hazine Koğuşu ile 4. avluda bulunan Mecidiye Köşkü, güvenlik, iklimlendirme, vitrinleme sistemleri ve sergileme ekipmanlarıyla modernize edildi.
Bu alanların açılmasıyla Topkapı Sarayı’nda ziyaret edilebilen alana 2 bin 150 metrekare daha eklendi. Bu alanlarda oluşturulan galerilerde sergilenen eser sayısı 290’dan 1979’a çıkarıldı.
Topkapı Sarayı’nın değer biçilemez koleksiyonunun sergilendiği Kutsal Emanetler Dairesi, 16 yıl ortadan sonra yine düzenlendi. Eser sayısı 60’tan 300’e çıkarıldı.
Düzenleme kapsamında bir unsur de imza atıldı. Ziyaretçiler artık Hz. Peygamber’in, Ka’b b. Züheyr’e ikram ettiği hırkanın koruma edildiği Hırka-i Saadet Odası’na (Has Oda) birinci sefer adım atabilecek.
Has Oda’nın kubbesi, gümüş şebeke içinde korunan Hırka-i Saadet mahfazası ve Oda için Hereke’de özel dokunan 79 metrekarelik halı da görülebilecek.
Mukaddes Emanetler Dairesi’nde birinci kere sergilenen eserler ortasında Hz. Osman’ın mushafı, Kabe direğinin modülü, Kabe’nin anahtarı, kilit ve keserleri, kutsal emanetlerin paklığında kullanılan gümüş saplı fırça, faraş ve Osmanlı periyodunda koruma edilen Kutsal Emanetler listelerini içeren defterler yer alıyor.
Fatih Köşkü 9 yıl ortadan sonra ziyarete açıldı
Topkapı Sarayı’nın Sarayburnu tarafına bakan yamacındaki kayma ve yapıda tespit edilen çatlaklarla gündeme gelen Fatih Köşkü, onarım kültürüne örneklik teşkil edecek eşsiz bir çalışmayla yine ziyarete açıldı.
Köşk’ün kubbelerine 1940’lı yıllarda eklenen betonlar kaldırıldı. Yerdeki kayma durduruldu. Köşk etrafına istinat duvarı inşa edildi.
Bölgeye, muhtemel sismik hareketleri 24 saat takip eden aletsel müşahede aygıtları yerleştirildi. Fatih Köşkü, onarım sonrası Osmanlı hazinesinin sergilendiği bir galeriye dönüştürüldü.
Dört kısımdan oluşan Fatih Köşkü’nde, Osmanlı hazinesinin göz kamaştıran 1150 yapıtı sergileniyor. Birinci salonda Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim ve Yasal Sultan Süleyman’ın şahsen kullandığı eşyalar ile hazinenin en değerli kesimi olan Kaşıkçı Elması yer alıyor.
2. salonda, devlet merasimlerini ve saltanat sembollerini temsil eden altın merasim tahtı, padişah sorguçları, merasim zırhı ve matarası ile merasim silahları üzere eserler bulunuyor. 3. salonda Ender Şah Tahtı üzere diplomatik ilgileri gösteren nişanlar ve ikramlar görülüyor.
Son salonda ise padişahın halife kimliğine vurgu yapan dini temalı eserler yer alıyor. Bu yapıtların büyük kısmını Medine Emanetleri oluşturuyor.
Emanetlerden en dikkat çekeni ise Hz. Peygamber’in kabrine gönderilen iki som altından şamdan. Altın şamdanlar ve öteki eserler, yapının onarımı sürecinde çağdaş saklama şartlarına sahip depolarda koruma edilmişti.
Seferli Koğuşu, Elbise-i Hümayun galerisine dönüştürüldü
Osmanlı periyodunda savaş yahut sefer sırasında padişahın kıyafetlerini yıkamakla sorumlu olan içoğlanlarına ilişkin Seferli Koğuşu, hanedanın kumaş ve kıyafet zenginliğini anlatan galeriye dönüştürüldü.
Elbise-i Hümayun Galerisi’nde, 275 eser sergileniyor. Alt katta, Fatih Sultan Mehmet’ten Sultan Abdülmecid’e kadar olan periyoda ilişkin padişah kıyafetleri, üst katta ise şehzade ve hanım sultanlara ilişkin giysiler ve aksesuarlar yer alıyor.
İlk sefer ziyaretçiyle buluşan merasim kaftanları ve tılsımlı gömlekler, standın en dikkat çeken yapıtları ortasında bulunuyor.
Hazine Koğuşu’nda 300 çizgi yapıtı sergileniyor
Osmanlı devrinde iç hazineyi ve mücevherleri korumakla misyonlu içoğlanlarının ve “ehl-i hiref” denilen zanaatkarların yetiştirildiği Hazine Koğuşu, 9 yıl ortadan sonra Hüsn-i Sınır Galerisi olarak ziyarete açıldı.
Galeride, Ulusal Saraylar koleksiyonundan seçilen 254 nadide eser yer alıyor. Çağdaş müzecilik kriterlerine uygun olarak tanzim edilen iki katlı galeride birinci kere sergilenen eserler ortasında Hicri 3. yüzyıla ilişkin Kur’an-ı Kerim öne çıkıyor.
Osmanlı’nın ünlü hattatlarına ilişkin seçkin eserler ve bu yapıtlardan dijital ortama aktarılan örnekler de galeride ziyaretçiyle buluşuyor.
Mecidiye Köşkü tarihinde birinci kere ziyarete açıldı
Topkapı Sarayı’nın 4. avlusunda yer alan Mecidiye Köşkü ise tarihinde birinci kez ziyarete açıldı. Sultan Abdülmecid tarafından 1858’de yaptırılan, padişahların cülus ve destimal üzere dini ve resmi merasimler öncesinde dinlenme yeri olarak kullandığı Köşk, 19. yüzyıl Avrupa sanatının tesirlerini taşıyan süsleme ögeleriyle dikkat çekiyor.
Restorasyon sonrası tekrar ve birinci kez ziyarete açılan Kutsal Emanetler Dairesi, Fatih Köşkü, Mecidiye Köşkü, Seferli Koğuşu ve Hazine Koğuşu, Topkapı Sarayı’nın kapalı olduğu salı hariç her gün 09.00- 17.30 ortasında ziyaret edilebilecek.
Ziyaretçiler, saray girişinde fiyatsız verilen sesli rehber hizmetinden yararlanabilecek ve seyahat için farklı bilet gerekmeyecek. Müzekart’la da tüm bu kısımlar gezilebilecek. (AA)
