Sağladığı döviz girdisi ile Türkiye iktisadı için kilit bölümlerden biri pozisyonundaki turizmde zelzele sonrası sert düşen rezervasyonlar toparlanma eğilimine girse de, bilhassa İstanbul’a yönelik sarsıntı beklentisi telaffuzları talebin eski seyrine dönmesini zorlaştırıyor.
Sektör temsilcileri, seçimlerin de tesiriyle mayıs ayına ait zayıf giden rezervasyon akışının seçim sonrası ivmeleneceğini öngörürken, yılsonu gayeleri de korunuyor.
Hükümet, turizm ve ihracat gelirleri başta olmak üzere cari fazla yaratarak yüksek enflasyon ve faizlerle çabayı hedefliyor.
Türkiye’nin bu yıl için turizm geliri amacı 56 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un sarsıntı sonrası açıklamalarına nazaran yılsonu turizm amacı korunuyor.
Kahramanmaraş merkezli olarak 6 Şubat’ta meydana gelen zelzelelerde resmi açıklamalara nazaran 50 binden fazla kişi hayatını kaybederken, yüzbinlerce kişi ise evsiz kaldı.
Seyahat data firması ForwardKeys Insights lider yardımcısı Olivier Ponti, zelzele sonrası zayıflayan görünüme işaret ederek, “Avrupa seyahat sanayisindeki toparlanmaya öncülük eden Türkiye’nin aylardır sergilediği harika performansın akabinde bu ülkeye yönelik memleketler arası turizm süratli bir düşüşe geçti. Sarsıntıdan yüzlerce kilometre uzaktaki İstanbul bile berbat etkilendi” dedi ve ekledi:
BİLETLEMELER 2019’UN YÜZDE 31 ALTINDA
“İstanbul için iki gece ve üzeri konaklamalara yönelik biletlemeler zelzeleden iki hafta evvel 2019’a nazaran yüzde 7 gerideyken, sarsıntının akabinde bu oran şu anda 2019’un yüzde 31 altına düşmüş durumda… Rezervasyonlardaki düşüş gelecekte daha az ziyaretçi ve hem turizm profesyonelleri hem de ülke iktisadı için daha az gelir demek.”
Yabancı ziyaretçi sayısı geçen yıl yüzde 80 artışla 44.56 milyon olmuştu. Pandemi sonrası güçlü toparlanmaya işaret eden bu sayı 2019’daki 45.06 milyonluk rekorun ise hafif altında kalmıştı.
Almanya, İsviçre, Hollanda ve Avusturya pazarlarından Türkiye’ye turist getiren tıp operatörü Bentour Reisen’in Yönetim Kurulu Lideri Kadir Uğur, “Çok güzel giden bir yıldı ama sarsıntıda biraz durulduk. Zelzeleden sonra tekrar açıldı lakin eski düzeyine gelmedi” dedi ve ekledi:
“Özellikle İstanbul’daki artış sarsıntıdan sonra durdu. Tekrar bir canlanma gelmedi. Zira İstanbul daima maksat gösterildi ‘bundan sonraki zelzele İstanbul’da olacak’ diye. Şu kadar bina sakat, şu kadar bina tehlikeli iletileri tüketiciyi ürküttü. Hem ulusal hem milletlerarası medyada daima bu mevzuyla oynandı, yakında olacak filan denilince beşerler çekiniyor.”
İstanbul, Türkiye turizmi açısından en değerli destinasyonlardan biri pozisyonunda bulunuyor. İstanbul Valiliği datalarına nazaran, 2022’de İstanbul’a gelen yabancı ziyaretçi sayısı 16 milyonu geçerken, Türkiye’ye gelen toplam yabancı ziyaretçilerin de yüzde 36’sını oluşturdu.
AKDENİZ VE EGE’DEKİ DESTİNASYONLAR TOPARLANIYOR
İstanbul’un bilakis, Akdeniz ve Ege’deki tanınan turizm destinasyonları ise rezervasyonlarda zelzele sonrasındaki sert düşüşün akabinde daha güçlü sinyaller veriyor.
Antalya Valiliği Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğü bilgilerine nazaran, mart ayında Antalya’ya havayolu ile gelen turist sayısı evvelki yıla nazaran yüzde 54 artışla 347 bin 635 oldu ve mart ayı rekoru kırıldı. Turist sayısında birinci sırayı Ruslar alırken, bunu Almanlar ve İngilizler izledi.
Marmaris Belediyesi Turizm Komisyonu Başkanı Ali Kırlı’nın verdiği bilgiye nazaran, sarsıntının çabucak akabinde rezervasyonların sert düştüğü Marmaris’te de rezervasyonlar son 2-3 haftada tekrar yükselerek yüzde 70 civarı artış kaydetti.
Bölgenin yılın tamamında geçen yılın üzerinde bir performans kaydetmesini beklediklerini söyleyen Kırlı, “Kurun seyri ve İngiltere başta olmak üzere Avrupa pazarlarımızdaki enflasyon Türkiye’yi cazip kılmaya devam ediyor… Türkiye Rusya’ya açık birkaç ülkeden biri olduğu için Ruslardan da yeniden güçlü talep görecektir” dedi.
MAYIS AYI SATIŞLARINDA ZAYIFLIK VAR
Öte yandan, Nisan ayında güzelleşen görünümün akabinde mayıs ayı özelinde ise seçim tesiriyle bir sakinlik gözlendiğini belirten Kırlı, “Nisanda doluluklar güzel. Lakin mayıs satışlarında zayıflık var. Seçim nedeniyle mayıs, bilhassa de birinci iki haftası için zayıf şu anda. Fakat Haziran-Eylül’de zahmet görünmüyor” diye konuştu.
Türkiye’nin çağdaş tarihindeki en kıymetli seçimlerden biri olarak görülen 14 Mayıs seçimlerinde milyonlarca Türk sandık başına gitmeye hazırlanırken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yirmi yıllık iktidarının en büyük siyasi meydan okumasıyla karşı karşıya.
Armada Uluslararası Otelcilik Yönetim Kurulu Lideri Kasım Zoto, “Nisan için doluluk yüzde 70 civarında. Fakat mayıs için şu anda bir şey söylemek mümkün değil. Sarsıntı sonrası toparlandı lakin artık seçimler bizi huzursuz ediyor. Mayıs rezervasyonlarında bunu görüyoruz” dedi ve ekledi:
“Turizmde rezervasyon olması illa bu rezervasyonun gerçekleşmesi demek değil. Rastgele bir sorun olduğu vakit çabucak iptal edebiliyorlar. Beşerler bilhassa pandemiden sonra 48 saat evvelce iptal hakkıyla almak istiyorlar. O vakit da siz 48 saat önceye kadar biraz heyecan yaşıyorsunuz… Seçimi de atlatınca daha güzel bir biçimde devam edeceğiz.”
Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Oya Narin de seçimlerin akabinde güçlü bir ivme beklediklerini belirterek, “Deprem sonrası yavaşlamanın akabinde toparlanıyoruz. Son bir iki haftadır hareket uygunca ağırlaştı fakat seçim sonrası daha da hızlanacaktır” dedi ve ekledi:
“Gelmemezlik üzere bir tercih değil fakat yabancı turist açısından olur ya, birtakım ülkelere ‘daha rahat bir vakitte gideyim’ tercihinizi kullanırsınız. Seçimden sonra biz çok önemli hareket bekliyoruz. Geçen yılki üzere âlâ bir dönem bekliyoruz.” (REUTERS)
