UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan, birinci derece arkeolojik ve birinci derece doğal sit alanı olan Hierapolis Antik Kenti’de ‘Dijital Tecrübe Müzesi’ yapılacak. Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu özel bir firmanın müracaatı sonrası müze için antik kent içindeki alanı işaret etti, inşasına müsaade verdi. Yıllarca Pamukkale’deki yapılaşmanın önüne geçmek için verilen çaba çöpe gitti, Türkiye’nin en kıymetli destinasyonlarından birinde yapılaşmanın önü açıldı.
“BİR GÜN İÇİNDE RAPOR!”
Süreç, özel bir firmanın dijital müze için müracaatıyla başladı. Denizli Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğü mevzuyu Müze Müdürlüğü’ne havale etti. Müdürlük belgeyi bir raporla birlikte bölge heyetine gönderdi. Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu mevzuyu süratle gündemine alarak kendi bünyesindeki bir uzmanı rapor hazırlamakla görevlendirdi.
Rapor bir gün sonra tamamlandı ve şura üç gün içinde toplanıp mevzuyu karara bağladı. Şura kararına nazaran müze projesi daha evvel talep edilen ve Hierapolis Müzesi’nin gerisinde yer alan 666 parsel yerine tekrar sit alanı içinde yer alan, antik havuzun yanındaki 6 pafta 983 parselde yapılmasına karar verdi.
“MİMARLAR ODASI İTİRAZ ETTİ”
Denizli Mimarlar Odası müze kararının sit alanı içindeki yapılaşmanın önünü açacağı gerekçesiyle projeye karşı çıktı. Yapılan yazılı açıklamada; “Dijital tecrübe müzeleri, bulunduğunuz yerden dünyadaki değerli müzelere ulaşmak, koleksiyonları görebilmek ve arkeolojik buluntularını taramak için kıymetlidir. Bu da izleyici ile aktif bir bilgi köprüsü kurulmasını sağlar. Lakin bunu illaki gezmek için geldiğiniz ören yerinde yapmak zorunda değilsiniz.
Devlet teşviki ile Hierapolis Antik Kentinde yapılması planlanan dijital müzeyi Denizli kent merkezine yapabilir hem kentlilerin kullanıma sunabilir hem de kent merkezine daha çok turistin gelmesini sağlayabiliriz. Mimarlar Odası 1980’lerden beri Pamukkale’deki doğal ve kültürel tahribat ile gayret etmeye devam etmektedir. Odamız, muhafaza alanı içindeki rastgele bir bölgenin yapılaşmaya açılmasına müsaade vermeyecektir. Kendisi zati müze olan Hierapolis Antik Kenti ve Pamukkale’nin gelecek nesillere aktarılması boynumuzun borcudur” tabirlerine yer verdi.
‘TEŞVİK DE ALMIŞMLAR’
Başvuruyu yapan şirketin Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya’nın sahibi olduğu şirkete bağlı olduğu öne sürüldü. Şirketin 2022 yılı teşvik evrakı kayıtlarına nazaran geçen yıl Eylül ayında gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası içeren bir projeye teşvik aldığı öğrenildi.
Resmi Gazete’de de yer alan teşvik meblağının 273 milyon lira olduğu kaydedildi. Öteki yandan ‘Beyaz Cennet’in işletmesini de TÜRSAB yürütüyor. 2013 yılında Denizli Vilayet Özel Yönetimi’nin yetkileri Kültür ve Turizm Bakanlığı’na iade edilmişti. Bakanlık bünyesindeki DÖSİM de ören yeri içindeki antik havuz gişeleri, satış büfeleri ve giriş çıkışların işletmesini TÜRSAB’a devretmişti.
“YAPILAŞMA SIKINTISI 1957 YILINDA BAŞLADI”
Pamukkale yıllar boyunca turizm bölümünde faaliyet gösteren pek çok yatırımcının iştahını kabarttı. Doğal, kültürel ve arkeolojik zenginlikleri ile öne çıkan bölgedeki birinci yapılaşma 1957 yılında periyodun Vilayet Özel Yönetimi müsaadesiyle inşa edilen kulübelerle başladı. Daha sonra bu durum suistimal edilerek bölgede yeni kulübeler inşa edildi.
60’lı yıllarda Denizli Belediyesi Tesisleri, Vilayet Özel Yönetimi’nin antik havuz etrafında inşa ettiği otel ve jandarma binasına ek olarak özel işletmeciler tarafından üç otel inşa edildi. Traverten terasları 90’lı yıllara kadar bu yapılar tarafından işgal edildi. 1980’li yıllarda ören yerindeki yapılaşmaya karşı başlatılan gayret ile çeşitli müdafaa kararlarının alınması sağlandı. Bölgedeki son yapı 2007 yılında yıkılarak antik kent 2500 yıl evvelki görünümüne tekrar kavuşturulmuştu.
