Bilim Kurulu Üyesi Yavuz: Birinci 5 gün kritik
Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, pandeminin başından beri birinci defa “Kovid’e karşı da aktifliği ispatlanmış” bir ilacın kullanıma girdiğini söyledi. Yavuz, “Molnupiravir” etken unsurlu antiviral ilaca, hangi hasta kümelerinde öncelik verileceğine dair kıymetli açıklamalarda bulundu: “Özellikle Kovid’i ağır geçirme riski yüksek olan hastalarda molnupiravir kullanımı öncelikli olacak. Lakin burada da zamanlama çok değerli, birinci 5 günde ilaç başlanırsa aktifliği yüksek dedi.
İngiltere başta olmak üzere, ABD ve Avrupa’da da corona virüsü tedavisi için kullanıma giren “molnupiravir” etken unsurlu ilaç, artık ülkemizde de hastalara fiyatsız olarak verilmeye başlandı.
Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, ilacın kimlerde nasıl kullanılacağına dair kıymetli değerlendirmelerde bulundu.
Prof. Dr. Yavuz, molnupiravir’in, pandeminin başından beri covid’e karşı da aktifliği “klinik çalışmalarla” kanıtlanmış birinci ilaç olması nedeniyle kıymetli olduğuna işaret ederek “covid-19 ile alakalı olarak bütün evreleri geçmiş, yani hem klinik öncesi basamakları sonra da covid-19 için klinik çalışmalarını da tamamlamış birinci ilaç. Bu manada sevinçliyiz. Klinik çalışmalarda da hem mevti, hem hastane yatışı yüzde 30 oranında azalttığı gösterilmiş bir ilaç. FDA ve EMA tarafından da inançlı bulunmuş. Şu an İngiltere de kullanmaya başladı. Bizde de kullanmaya başlanmak üzere” dedi.
“İLK 5 GÜNDE BAŞLANMASI KRİTİK EHEMMİYET TAŞIYOR”
İlacın, klinik çalışmalarda aktifliği gösterilmiş kümede öncelikli olarak kullanılacağını söyleyen Prof. Dr. Yavuz, şu sözleri kullandı:
*Klinik çalışmalarda, semptomlarının birinci 5 gününde olan bireylerde erkenden başlanınca tesirinin yüksek olduğu gösterildi. Bu çok kritik bir şey.
* Zira zati salgının en başından beri biz bunu biliyoruz, erken başlanırsa tüm viral enfeksiyonlarda başarılı olabiliyor ilaçlar, gripten de biliyoruz bunu. Semptom başlangıcının birinci 5 gününde olan hastalara vereceğiz ilacı.
*Ayrıca bütün hastalara değil, yalnızca covid-19 açısından ölme riski en yüksek olan kümeye verilecek. Riski en yüksek olan kümeyse yaşlılar, 65 yaş üstü vs, buna nazaran önceliklendirme yapılarak o kümelerde kullanılacak bu ilaç.
*Bu stil yeni ilaçlar kullanıma girdiği vakit, tüm dünyada olduğu üzere, bizde de klinik çalışmalarla bu ilaçların aktifliği ve güvenilirliği takip edilmeye devam edilecek.
“RİSK GRUBUNDAKİLER NEZLE DİYİP GEÇİŞTİRMESİN, TEST YAPTIRSIN”
Molnupiravir’in aktifliği ve güvenilirliğinin, covid için de gösterilmiş olması nedeniyle farklı bir pozisyonda olduğunu belirten Prof. Dr. Yavuz, sözlerini şöyle sürdürdü:
* Covid-19’u en ağır geçirecek küme, bilhassa yaşlılar, bağışıklığı baskılanmış olanlar, kanser tedavisi alanlar, organ nakli olmuş olanlar ya da ileri HIV enfeksiyonu yani CD4 düzeyi çok düşük olanlar ya da doğumsal bağışıklık yetmezliği olanlar üzere muhakkak kümeler var.
*Bunlar en riskli kümeler. Bu şahıslar bir sefer hafif semptom bile olsa, Omicron da zati hafif başlayabiliyor, yüzde 25 daha hafif seyrediyor başkalarına nazaran, kesinlikle test yaptırması gerekir. Zira 5 günden sonra başladığınız tedavinin bir manası olmuyor.
*Zaten onun çalışması da yapılmıştı, 5’nci günden sonra tedavi başlananlarda bu ilaç tesir etmiyor.
*Dolayısıyla semptomlarınız varsa, ağır geçirme grubundaysanız, erkenden testi yaptırmanız, ilacın sizde yapacağı yararında çok kritik. Kolay bir nezle demeyip kesinlikle gidip testini yaptırmasını tavsiye ediyoruz bu küme hastaların.
“TÜRKİYE MART’TA PİK NOKTASINA ULAŞACAK”
Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, İstanbul’da test olumluluk oranlarının yüzde 30’lardan 20-23’lere gerilediğini ve olay sayılarının da azaldığını fakat Türkiye genelinde hala yüksek müspetlik oranları olduğunu ve Omicron’un şimdi pik noktasına ulaşmadığını da kaydederek şu bilgileri verdi:
* İstanbul’da hadise sayısı olarak bakarsak, bizim kendi hastanemizde de genelde sayı ve pozitifik oranı İstanbul’u yansıtıyor, şu anda yüzde 20-23 üzere bir test müspetlik oranı var. Olay sayısı da yarı yarıya azalmış görünüyor.
* Bilhassa okulların tatil olması ile birlikte, İstanbul’da sayılar gitgide azaldı. Ancak olağan Türkiye geneline baktığımızda, Ankara’nın mesela, İstanbul’un 2 hafta evvelki periyodunu yaşadığı haberlerini alıyoruz.
* Çok arttı orada hadiseler ve yavaş yavaş her yerde bu Omicron, İstanbul’da gösterdiği üzere tesirini gösterecek.
* Mart ortasına kadar Türkiye’de pikini tamamlamış olacak diye düşünülüyor. Tahliller, modellemeler bunu gösteriyor.”
“DSÖ’YE NAZARAN BA.2 BASKIN OLACAK LAKİN DELTA YOK OLACAK MI BİLMİYORUZ”
Omicron’dan sonra ortaya çıkan BA.2 varyantı hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Yavuz, “DSÖ’nün iddiası, BA.2’nin baskın hale geleceği istikametinde. Zira bütün varyantlarda gördük, hangisi daha fazla bulaşıyorsa o baskın hale geliyor. Bir sürü senaryolar da var aslında, örneğin BA.2 baskın hale gelebilir lakin Delta kaybolacak mı sanki? Biz de hala ortada Delta da görebiliyoruz nitekim. Lakin BA.2’nin de kliniği Omicron ile misal. Birinci Danimarka’dan vs elde edilen bilgiler bunu gösteriyor. Hastalık şiddetinin çok da farklı olmadığı görülüyor. Hindistan’da da BA.2 yayılımı devam ediyor. Oradan da gelecek sonuçlarla birlikte, daha sağlam datalarımız olacak” dedi.
“İNGİLTERE VE DANİMARKA İLE TÜRKİYE’Yİ KIYASLAMAK YANLIŞ”
İngiltere ve Danimarka üzere birtakım Avrupa ülkelerinde tam açılmaya gidilmesini de pahalandıran Prof. Dr. Yavuz, Türkiye’nin bu iki ülke ile birebir olmadığını, tam doz ve ek doz aşılanma, antikor bağışıklık oranı ve mevt sayısı bakımından Türkiye’nin daha çok ABD ile emsal durumda olduğuna işaret ederek kelamlarını şöyle noktaladı:
* Danimarka ve İngiltere’de aşılanma oranları bize nazaran çok yüksek. İngiltere’de birebir vakitte daha evvelki salgınlardan çok etkilendikleri için, toplamda elde ettikleri bağışıklık çok daha yüksek.
* 6 ay evvel bile toplumda yüzde 90’ın üzerinde bir antikor olumluluğu vardı yaptıkları çalışmalarda. Omicron sırasında ölümlerde çok fazla artış görmediler.
* Pandeminin başlangıcından beri görülen en yüksek vefat sayılarının yüzde 20’si civarında kaldı sayılar. Bunlara güvenerek açıldılar.
* Bize benzeyen Amerika. Aşılı oranı vs bizimle emsal. Fakat onlar mesela şu anda vefat sayısı bakımından en yüksek noktaya ulaştı.
* Pandeminin başından beri kaydedilen en yüksek mevt sayısının yüzde 80’ine ulaştılar.
* Türkiye’de de biraz mevt sayılarının artmasının nedeni, aşılananların oranı hala düşük. Bir de doğal ki ek dozların eksik kalması.
* Bilhassa yaşlı ve riskli kümelerin ek aşı dozlarını yaptırmaması nitekim çok ziyanlı oluyor onlar açısından.
* Bu kümelerde hatırlatma dozları, birinci aşı dozları kadar kritik şu anda. Çok yaşlı bile olsa, aşılarla çok hafif seyrediyor, ben kendi ebeveynlerimde de deneyim ettim. Aşılı olanlarda çok çok hafif seyrediyor, hiçbir eza yaşamıyorsunuz. (DHA)